Boerderij in Landelijk Noord aangewezen als monument

Stadsdeel Noord heeft vier boerderijen in Landelijk Noord aangewezen als gemeentelijk monument, waaronder onze boerderij met stal en hooiberg aan Broekergouw 12. De boerderijen in de nabijheid van de stad zijn beeldbepalend in het landschap.

Een boerderij als Amsterdams monument?

Een boerderij op de Amsterdamse monumentenlijst lijkt misschien niet voor de hand liggend. Maar toch is dit polderlandschap onlosmakelijk verbonden met de nabijgelegen stad. Enerzijds diende het agrarische gebied van oudsher als voedselvoorziening. Anderzijds werd het ontgonnen land gezien als potentieel stedelijk gebied. Juist die context tussen stad en platteland speelde ook mee bij de aanwijzing tot gemeentelijk monument.

Gouw

De Broekergouw is een landelijke weg op een smalle strook land tussen twee droogmakerijen gelegen: de 17e-eeuwse Broekermeerpolder en de veel recentere Burkmeerpolder die uit het eind van de 19e eeuw stamt. In veenpolders werden de boerderijen op de hooggelegen delen gebouwd, langs de spaarzame ontsluitingswegen en de voornaamste afwatering, de ‘gouwen’. De Broekergouw ligt op de weg van Zunderdorp naar Broek in Waterland, vandaar de naam. In 1921 werd Zunderdorp onderdeel van de gemeente Amsterdam.

Melkveebedrijf

Op nummer 12 ligt een boerderij uit de vroege 20e eeuw, waarvan wij in 2002 eigenaar werden. Het was één van in totaal 18 panden in Landelijk Noord die de toenmalige eigenaar Stadsdeel Noord afstootte toen de hier geplande infrastructurele plannen niet doorgingen.

De vrij gelegen boerderij heeft een eenvoudige opzet bestaande uit drie losse delen: het woonhuis, daarachter een bedrijfsgedeelte met koeienstal en een losse, open hooiberg, een voor Noord-Holland kenmerkende schakeling. Het geheel wordt omzoomd door poldersloten en enkele iepen als erfafscheiding en vormt een herkenbaar en aantrekkelijk onderdeel van het landschap van Landelijk Noord.

Ontginningsboerderij

Het aantal boerderijen rond Amsterdam is inmiddels teruggelopen tot ongeveer twintig. Dit maakt onze boerderij op zich al een zeldzaamheid. Maar het is daarbij een van de slechts twee ‘ontginningsboerderijen’ die bewaard is gebleven.
Na de stormvloed in 1916, die een groot deel van Noord-Holland maandenlang onder water zette, moest een groot deel van het land opnieuw ontgonnen worden. Onze boerderij – met in de nok van de voorgevel een steen met het jaartal 1916 erop – maakte daar onderdeel van uit en heeft zo een bijdrage geleverd aan het huidige polderlandschap.

De nieuwe status biedt de vier boerderijen, waaronder Broekergouw 12, de nodige bescherming. En hoe het karakter van het omringende landschap mogelijk ook zal veranderen in de loop van de tijd, de boerderijen zullen blijven herinneren aan vroeger dagen.

Andere Stadsherstel boerderijen

Wist u dat Stadsherstel al meerdere boerderijen rondom Amsterdam heeft gered en gerestaureerd?

• Kringenwetboerderij Zeehoeve (diemen, vlakbij IJburg);
• Fronik Boerderij (Zaandam). Hier wonen jongvolwassenen met autisme en zij helpen mee op de buurtboerderij;
• Restaurant Den Burgh | Boerderij Den Burgh (Haarlemmermeer), nu een restaurant;
• Margaretha’s Hoeve (Nieuw Vennep), voor mensen met geheugenproblemen;
• TBC-huisje, dit staat naast Margaretha’s Hoeve;
• Engelbertha Hoeve (Leiden)