17e eeuw
Gebouwd
H
Het Vergulde Hert
Sint Jansstraat 44, Amsterdam62 % van de uitdragers is in 1585 te vinden in deze straat waar nu dit 17e-eeuwse huisje met 18e-eeuwse klokgevel staat. Dat moet een bedrijvig geheel zijn geweest. Dat is anders in de 20e eeuw, dan staat dit deel van de stad er verloederd bij worden er zeventien panden gesloopt ten behoeve van de parkeergarage van Krasnapolsky. Gelukkig is mede door onze overname en restauratie van drie panden van Kras het tij gekeerd en zijn er in de buurt meerdere panden behouden en gerestaureerd.
18e eeuw
Klokgevel
1983
Aangekocht
1992
Gerestaureerd
Nu
Studentenhuisvesting
De straat
Sint-Jansvuren
Vee van het klooster liep door het vuur om geesten te verjagen
De Sint Jansstraat is één van de oudste straten van Amsterdam. De straat is onderdeel van het Blauwlakenblok, de oudste bebouwing van Amsterdam die teruggaat tot de 13e eeuw. De naam Sint Jan is ontleend aan Johannes de Doper. Dat is de Joodse profeet die rond het jaar 30 zou hebben geleefd. Diens beeld heeft waarschijnlijk op de hoek van de straat in de gevel gestaan. Door de Stichting Heijmeijer van Heemstede, een goede Vriend van Stadsherstel en ook oprichter van het Heijmeijer van Heemstede Stadsherstelfonds, is er een beeld terug gekomen.
Dat Johannes hier staat heeft er misschien mee te maken met de kloosters in het Wallengebied die hun eigen vee hielden. Ter bescherming van dat vee werden vroeger Sint-Jansvuren ontstoken. Aan dat vuur wordt een reinigende werking toegedicht en worden boze geesten verjaagd. Om ongeluk en ziekten in het komende jaar af te wenden springt men door de vlammen van dat vuur en het vee laat men, zo vertelt een overlevering, door de vuurstapel lopen.
Bewoners en eigenaren
Het Vergulde Hert
62,4 % van de Amsterdamse uitdragers bevindt zich in deze straat
Op het moment dat de stad uitbreidt en winkels en markten zich niet meer alleen rondom De Plaets, de huidige Dam, vestigen verandert het winkellandschap. In de buurt van het oude centrum komen winkels met de meer luxe en duurzame goederen en gelijksoortige winkels klonteren vaak samen. Zo ook in de Sint-Jansstraat. In 1585 bevindt zich in de Sint Jansstraat 62,4 % van de Amsterdamse uitdragerijen. Een uitdrager is een handelaar in gebruikte artikelen, zoals kleding en huisraad.
In oude stukken hebben we terug kunnen vinden dat Jan Janzn met beroep schoenmaker in 1604 een huis met erf erachter tot aan de woning in de Schoutenstraat verkoopt aan Jan Hermanszn Kuiper. En in 1714 koopt Jan Konink (Coning), meester-beeldhouwer, een deel van het pand en in 1715 weer een deel. Er woont dan een messenmaker en het Vergulde Hert hangt uit. Daarmee wordt een reclamebord bedoeld, een uithangbord. In de tweede helft van de 19e eeuw komen er bewoners voor met beroepen als behanger, horlogemaker, en schoenmaker. De straat heeft dan al een twijfelachtige reputatie en dat wordt er eigenlijk niet beter op. Wel fleurde Adolf Wilhelm Krasnapolsky dit blok deels op toen hij het hotel met zijn achternaam hier realiseerde.
Buurtbewoner
Krasnapolsky
Duitse immigranten runnen succesvolle zaken
Adolf Wilhelm Krasnapolsky is in 1834 in het Duitsland geboren. Na zijn kleermakersopleiding vertrekt hij op 22-jarige leeftijd naar Amsterdam. Op de Nieuwendijk in de “Winkel van Sinkel’ vind hij een baan als coupeur. Deze winkel, opgericht door de Duitser Anton Sinkel, is van een kleine manufacturenwinkel uitgegroeid tot een stoffenzaak, kledingwinkel en meubelmagazijn. Veel Duitsers runnen in de tweede helft van de 19e eeuw zeer succesvolle bedrijven.
Krasnapolsky neemt het Nieuwe Poolse Koffiehuis in de Warmoesstraat, waar hij vaak komt, over. In 1866 begint hij hier zijn restaurant in een straat waar dure winkels zijn en rijke kooplieden wonen. Hij koopt meerdere panden met achterliggende terreinen in dit bouwblok om zijn bedrijf uit te breiden. Panden worden samengevoegd, gesloopt en er komt nieuwbouw. En zo ontstaat eind 19e eeuw Grand Hotel Krasnapolsky bestaande uit een hotel, restaurant, café, zomertuin, wintertuin, biljartzaal en leeszaal. Krasnapolsky is een rasechte ondernemer. Om zijn hotel van verse waren te voorzien heeft hij een slachterij op het binnenterrein, een complete bloemisterij in Zaandam, een eigen wasserij en elektriciteitscentrale. Het is dan ook niet verwonderlijk dat andere landgenoten hem als rolmodel zien zoals George Schiller die later zijn eigen hotel aan het Rembrandtplein opricht. Schiller was een 20 jaar jongere Duitse immigrant en evenmin met een zilveren lepel in de mond geboren.
Uit het boek; “Groeten uit Amsterdam” Prentbriefkaarten uit grootvaders album.
Er gaan geruchten dat ook dit deel van de Sint Jansstraat op de nominatie staat te verdwijnen. In het hart van Amsterdam dreigt een nieuwe aanslag op de karakteristiek van de oude stad.
(Geschreven door:) L.C. Schade van Westrum in maandblad Amstellodamum, 1954
Rol van Stadsherstel
3 panden van sloop gered
Dit bouwblok (Sint Jansstraat, Oudezijds Voorburgwal, Pijlsteeg en Warmoesstraat) is voor de komst van het hotel een doolhof van steegjes en gangen. Oftewel een ideale schuilplaats voor gespuis dat hier zijn toevlucht zoekt. Na de uitbreidingen van Kras verdwijnen de stegen en gangen van de kaart. Het gebied verloedert, veel oude pandjes verkrotten en worden onbewoonbaar verklaard. Er is veel drugsoverlast en criminaliteit en er wordt gekraakt. In de jaren zestig van de vorige eeuw bouwt hotel Krasnapolsky op de plaats van 17 verkrotte woningen een parkeergarage met de ingang in de Sint Jansstraat. Tegen sloop van monumentale panden ontstaat steeds meer verzet. De drie bedreigde rijksmonumenten, die naast de parkeergarage staan, kan Stadsherstel van Krasnapolsky overnemen. Na restauratie worden ze geschikt gemaakt als kamers voor studenten en verhuurd aan het dispuut Sirius van het Amsterdams Studenten Corps. Deze panden hebben in die tijd als geslaagd voorbeeld gediend tegen meerdere grootschalige sloopplannen. Ook Krasnapolsky gooit het roer om. Tot groot genoegen van Kras worden onze drie panden goed opgeknapt. Dat maakte dat er een samenwerking ontstaat die leidt tot overdracht van meer panden van Kras aan Stadsherstel ten behoeve van restauratie.
Meer informatie
Bronnen:
Het winkellandschap van Amsterdam, Clé Lesger
130 jaar bouwen aan Krasnapolsky, Stadsherstel Amsterdam
Hotel Schiller, Marjolein Bierens
Mokums.nl
Stadsarchief Amsterdam
Aan dit project werkten mee:
Rappange architecten en partners
Aannemer Dickhoff
