Waar de illustrator van het kinderboek Vos en Haas woonde

K

Korte Leidsedwarsstraat 70

Korte Leidsedwarsstraat 70, Amsterdam

Dit karakteristieke pandje met (deels nog) authentieke versieringen en klokgevel is onderdeel van een tweelingpand. Het is in 2014 grondig gerestaureerd en geopend door de oud-eigenaren-bewoners, de familie Thé.

Thé Tjong-Khing is een bekende striptekenaar en illustrator van onder andere de kinderboeken Vos en Haas.

Vroeg 18e eeuw
Bouw pand
2012
Aangekocht door Stadsherstel
2014
Restauratie
Nu
Twee woningen
Rol van Stadsherstel
Toen en Nu

De familie Thé is bijna 50 jaar met veel plezier eigenaar-bewoner geweest van dit monument. Ze heeft het huis aan ons verkocht om ervoor te zorgen dat het in goede staat behouden blijft voor de toekomst. Bij de feestelijke oplevering na restauratie zijn de familieleden erbij en maken ze, speciaal voor onze fotograaf, opnieuw de foto uit 1964. Hun zoon, toen net geboren, staat ook nu weer op de foto.

In 2013 wordt gestart met de restauratie van dit vroeg 18e-eeuwse rijksmonument. Nummer 70 bestaat aanvankelijk uit twee woningen, wat verklaart dat de woning twee voordeuren heeft, aan elke zijde van de pui één. Later wordt het pand verbouwd tot één woning en nu, na restauratie, zijn het weer twee verschillende woningen. De tijdens de restauratie ontdekte plavuizenvloer van de begane grond, die uit allerlei verschillende plavuizen met verschillende afmetingen bestaat, is elders in het huis teruggeplaatst. Ze sieren nu de vloeren van de keukens en een toilet. Het pand heeft aan de achterzijde, zoals vroeger gebruikelijk, een uitgebouwde keuken.

De toenmalige stagiair, Quinten Boumann, vindt deze restauratie zo interessant dat hij zelfs een paar maanden extra bij Stadsherstel blijft om dit project te kunnen afronden.

Wij vinden het belangrijk om in de Leidse buurt woonruimte te behouden zodat het een prettige woonbuurt blijft. Het uitgaansgebied legt druk op de leefbaarheid, waardoor bewoners uit de omgeving vertrekken. Zo verdwijnt er binding met de buurt. Het is dan juist belangrijk dat wij woningen restaureren.
Gijs Hoen, projectleider van deze restauratie
Bewoner
Strooigoedtekenaar

Thé Tjong-Khing, driemaal winnaar van de Gouden Penseel

Oud-eigenaar-bewoner Thé Tjong-Khing is een Chinees-Nederlandse striptekenaar en illustrator en heeft in dit huis veel getekend. Zijn grootste commerciële succes is Vos en Haas, de serie waarmee veel kinderen hebben leren lezen.

Thé wordt geboren te Purworejo in het voormalige Nederlands-Indië in een grote Chinese familie. Als kind tekent hij in het ouderlijk huis met krijtjes op een schoolbord. Thé studeert aan de kunstacademie in Bandung en gaat in 1956 naar Nederland waar hij al snel als tekenaar bij Toonder Studio’s begint. De Toonder Studio’s zijn dan gevestigd in Kasteel Nederhorst, een monument waar Stadsherstel nu plannen voor maakt, maar dat terzijde. Khing tekent strips totdat hij, juist omdat hij striptekenaar is, in 1970 door kinderboekenschrijfster Miep Diekmann wordt gevraagd illustraties te maken bij haar boek ‘Total loss, weetjewel’. Hij wordt freelance-illustrator en illustreert meer kinderboeken, onder andere van Guus Kuijer, Els Pelgrom, Sylvia Vanden Heede en Dolf Verroen.

Thé wint drie keer het Gouden Penseel, één keer de Zilveren Penseel en de Woutertje Pieterse Prijs. In 2010 krijgt hij de Max Velthuijs-prijs voor zijn oeuvre.

De gevel
Gevelornamenten

Griekse acanthusplant siert topgevel

In de officiële monumentenomschrijving van het pand staat: ‘topgevel later versoberd en door rollagen afgedekt’. Dit betekent dat deze klokgevel wellicht vroeger een zandstenen omlijsting heeft gehad die later is verwijderd. Een rollaag is een rij op de kant gemetselde stenen, meestal een halve steen hoog, hier één steen hoog. Een rollaag wordt vaak gebruikt als gemetselde kleine overspanning van ramen en deuren. Een rollaag wordt ook toegepast als basis (plint) of zoals hier als afdekking van een gevel tegen inwatering. We hebben een kopie van de lijst van het tweelingpand hier op de gevel geplaatst.

De topgevel van het pand is voorzien van klauwstukken. Dit zijn de versieringselementen aan beide zijden van het middendeel. Dit bouwelement verbreedt het gevelvlak en zorgt voor een geleidelijke overgang tussen de verticale en horizontale richting. In dit pand gaat het om een versiering door krullen. De vorm van de krullen is afgeleid van de acanthusblad. Dit motief vinden we terug op Korinthische zuilen maar ook als ornament op klokken, huizen, beeldengroepen meubels en zilver vanwege het weelderige, alle kanten op ‘golvende’ blad van de acanthus. Steenhouwers leveren klauwstukken vaak uit voorraad maar het is bepaald geen massaproduct: ieder klauwstuk is uniek.

Meer informatie

Bronnen:
Literatuur museum
TheTjongKhing.nl
Stadsarchief Amsterdam
Delpher
Archief Stadsherstel

De restauratie is uitgevoerd door:
Restauratiearchitect: Paul Dinant
Restauratieaannemer: De Vlucht
Bouwbureau Stadsherstel

Cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om uw gebruikerservaring te optimaliseren en het webverkeer te analyseren. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Lees meer over hoe wij cookies gebruiken. Als u akkoord gaat met ons gebruik van cookies, klikt u op "Ok, ik wil verder".
instellingen
Functionele cookies: deze cookies zijn nodig voor een goed werkende website
Analytische cookies: deze cookies worden gebruikt om statistieken van de website bij te houden. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Tevens wordt het laatste octet van het IP-adres automatisch gemaskeerd.