Restauratie Oudezijds Voorburgwal 30 bereikt hoogste punt

Rehabilitatie bouwblok Oudezijds Voorburgwal/Oudezijds Armsteeg/Warmoesstraat/Heintje Hoekssteeg

Op 14 juli 2005 is Stadsherstel gestart met de restauratie van het zwaar vervallen pand Oudezijds Voorburgwal 30. Met dit project is de aanpak begonnen van Cluster Arm, dat het gebied omvat tussen de Oudezijds Voorburgwal, Oudezijds Armsteeg, Warmoesstraat en Heintje Hoekssteeg. In dit cluster heeft Stadsherstel meer bezit, dat in zeer slechte staat verkeert. De voorbereiding voor het restaureren hiervan is in volle gang. Het is de bedoeling dat uiteindelijk het gehele cluster opgeknapt zal wordenen, zodat dit oude en karakteristieke stukje Amsterdam weer hersteld is. Stadsherstel zet zich al 50 jaar in voor projecten als deze.

Eind 16e eeuw was Lambertus van Tweenhuisen eigenaar en bewoner van het huidige perceel Oudezijds Voorburgwal 30, dat behalve het voorhuis uit een tussenhuis en een ruim achterhuis bestaat. Lambertus was koopman, bevrachter en hoofd van de Amsterdamse Compagnie voor de Walvisvaart. Van 1880 tot circa 1974 heeft de firma Gebr. Van Marken hier een wagenmakerij en smederij gehad; een groot deel van de Burgwal stond toen vol met allerhande karren. In het laatste kwart van de 20e eeuw bevond zich in dit pand het Anthonytheater, een Jiddisch theater dat bekend stond als één van de kleinste theaters ter wereld. Tijdens een voorstelling zakte de begane-grondvloer in en daarmee was de aftakeling van het pand echt zichtbaar geworden. Vanwege de bouwvalligheid werd het pand op last van de gemeente ontruimd en in de stutten gezet. Zelfs deze stutconstructies konden tenslotte niet verhinderen dat eind 2004 een deel van het tussenhuis spontaan instortte.

Stadsherstel had dit vervallen ensemble intussen verworven en had Rappange & Partners Architecten b.v. te Amsterdam gevraagd een restauratieplan voor dit rijksmonument te maken in goed overleg met het Bureau Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam. Aannemingsbedrijf J.C. Nieuwenhuizen BV voert deze restauratie nu uit, waarbij Pieters Bouwtechniek Utrecht BV de constructieve adviezen verstrekt.

De restauratie is ingericht als leerlingenbouwplaats. Eén van de zaken die ons gebouwde erfgoed bedreigt, is het gebrek aan ambachtslieden die de restauraties goed kunnen uitvoeren. Leerlingenbouwplaatsen worden ingesteld om de continuïteit van het restauratievak te garanderen. Hier worden jonge bouwvakkers in de praktijk opgeleid om het restauratievak onder de knie te krijgen.

De restauratie is ondertussen zo ver gevorderd dat het hoogste punt van het achterhuis is bereikt. Het achterhuis is, nadat het vorig jaar gedemonteerd werd, herrezen in oorspronkelijke maten en detailleringen. Bij de herbouw is het fraaie houtskelet teruggebracht. Het bestaat uit stijlen, korbelen, balken en peerkraalsleutelstukken, die bij de viering van het behalen van het hoogste punt door timmerleerlingen voorzien werden van hun eigen merk, het zogenaamde “timmermansmerk”, dat van oudsher door de timmerman op zijn werkstuk gezet werd. Het feestje dat gehouden werd, was drukbezocht. Ook wethouder Els Iping was van de partij. Zij maakt zich sterk om van dit gebied weer een leefbaar gebied te maken.

Na de restauratie zullen op de verdiepingen van Oudezijds Voorburgwal 30 drie woningen gerealiseerd zijn. Op de begane grond komt als vanouds een bedrijfsruimte, waarvoor Stadsherstel nog een passende invulling zoekt.