Lab-44: hangout in een oud gifgaslab

Het Verboden Gebied zou zomaar dé nieuwe hotspot van Amsterdam en omgeving kunnen worden. Iris Hermans van dagbald Metro nam een kijkje in Lab-44 waar vroeger gifgas werd getest. 

Tekst Iris Hermans van dagblad Metro

Verboden gebied 

'Waar je ook naartoe gaat, kom dáár niet…’ waarschuwden ouders vroeger hun kinderen voor het Verboden Gebied. Het Hembrugterrein vormt het hart van de voormalige verdedigingslinie de Stelling van Amsterdam en was altijd militaire grond. Zo werd tot 1925 in het laboratorium nieuw gifgas getest en werden in de verschillende gebouwen granaten, kogels en kanonnen ontwikkeld. Het bos eromheen was het plofbos: mocht ooit iets exploderen, zouden de bomen de meeste schade opvangen. 

Kanonnenloods

Ook in de decennia erna was het een no-goarea, met alles in verval en een waas van duisterheid eromheen. Nu herinneren naamstraatbordjes als Kanonnenloods en Grote Hulzen nog aan die tijd. ''Maar de grond en omgeving zijn behoorlijk gesaneerd!” Paul Riteco en Willem van Iterson staan in het spiksplinternieuwe doch nostalgische Lab-44. Vroeger het laboratorium op nummertje 44, nu een nieuwe hete hangout en drink- en eetspot voor buurtbewoners en daar vallen Amsterdammers óók onder: aan de overkant van rivier de Zaan zie je contouren van de stad al.

Klaar voor de ontdekking

Ondernemer Paul is exploitant, Willem is projectleider bij Stadsherstel, de Amsterdamse maatschappelijke vennootschap die al sinds 1956 monumenten aankoopt en restaureert, en eigenaar van het pand. Een pareltje noemen ze beiden dit Lab-44, ''klaar om ontdekt te worden, vanaf 12 mei gaan we officieel open, maar iedereen is nu al welkom.” Je kunt nu al de pont vanaf Sloterdijk nemen en vanaf mei gaat het pontje varen vanaf CS dat je binnen 20 minuten vlak voor de deur van het etablissement afzet.

Zaans fruit

Ook komt er een versneld fietspad, weet Paul. ''Leuk om met je lover hiernaartoe te fietsen”, herinnert hij zijn vele fietstochten met zijn vrouw. ''Een soort Turks Fruit”, doelend op het beroemde boek en de film, maar dan Zaans Fruit. ''Nóg spannender!” Ja, het Verboden Gebied is in een klap veranderd in Goed Nieuws voor Amsterdammers die de drukte van de stad even helemaal zat zijn.

Rafelrandje

Toeval of niet, het terrein is 44 hectare groot en oogt mysterieus met een lekker rafelrandje. Wat is hierbinnen toch allemaal gebeurd?, vraag je jezelf af wanneer je het ene na het andere spookhuisachtige gebouw passeert, maar dat weet bijna niemand. ''De komende tijd worden al deze plekken die nu nog in eigendom van Rijksgebouwendienst zijn, verkocht”, vertelt het publieke (Willem) en private (Paul) duo. Er is plek voor zo’n 1000 woningen, zowel hoog- als laagbouw, en verder krijgen de meeste nu nog vervallen gebouwen een culturele invulling. Een kleinschalig theater kan bijvoorbeeld, of een bioscoop, ''zoiets als op het Westergasterrein, maar dan op de Hembrug-manier.”

Geschiedenis

Lab-44 is het eerste dat helemaal af is. Geschiedenis ontmoet heden hier en je wilt het liefst alles even aanraken en fantaseren over wie dat een eeuw geleden nog meer heeft gedaan. Bouwaantekeningen anno 2017 staan geschreven op de oude stenen muren van 1918, de kozijnen zijn vervangen (''die waren rotter dan rot”), maar zoveel mogelijk is getracht de staat uit begin vorige eeuw in ere gehouden, licht Willem toe. ''Dat is ook meteen de charme, je proeft de geschiedenis nog.”

Zoentje

En niet alleen geschiedenis, want in Lab-44 staat eten en maken centraal. Gifgas adem je niet meer in, wel ruik je de geuren uit de open keuken en krijg je hier gewoon een Zoentje als je erom vraagt, een van de acht zelf gebrouwen bieren op de tap. Er is alle ruimte voor workshops en het terrein huisvest een dependance van Proud dat consumptieverpakkingen ontwikkelt en een winkeltje vol (streek)producten. In het Paplab wordt rijstepap gemaakt en dan niet die smurrie die je oma je altijd weer probeert voor te schotelen, maar hippe rijstepap met vers fruit en ‘mooi opgemaakt’. ''In Amerika is pap al een dikke hit.” De minibrouwerij, het kleine zusje van Brouwerij Hoop in Zaandijk waar Paul eigenaar van is, maakt het eet-, drink- en maakconcept af. 

Zaanse sambal

Het voormalige laboratorium is overigens ook letterlijk een hotspot, hier wordt de Zaanse Sambal gemaakt, in navolging van de bekende mosterd en mayo. Al is-ie niet per se héél heet, laten ze een mespuntje van het oranjerode goedje proeven. ''Het is een echte smaakmaker, afzender de Zaanstreek.” Van de Gin Tonic birthday party tot het zomerfeest van de Rotary: Lab-44 wordt nu al geboekt voor evenementen, al waken ze er wel voor dat het ‘niet zo’n standaard feesten- en partijengebeuren’ wordt. ''Daar is het te uniek voor en we willen vooral toegankelijk blijven.”

Kwestie van tijd

De twee heren zijn intussen dikke vrienden en kennen het gebied nog van vroeger als de plek waar je nooit kwam. Ze zijn trots op wat het nu is en proosten er samen op met een glas zelfgebrouwen bier, ''het geeft een kick om te zien dat het allemaal is gelukt.” Al moeten Amsterdammers het natuurlijk nog wel even ontdekken, maar dat is hoogstwaarschijnlijk slechts een kwestie van (heel weinig) tijd. 

Binnenkijken en dineren

Een bezoekje brengen aan Lab-44? Het restaurant is van dinsdag t/m zondag geopend vanaf 11 uur, de keuken sluit om 22 uur. Reserveren kan telefonisch via 020-237 4111 of per mail via restaurant@lab-44.nl.

Mede mogelijk gemaakt door 

De restauratie van het laboratoriumgebouw wordt mede mogelijk gemaakt door:
 

Architect: Hooyschuur architecten

Aannemer: TBP Bouw