Het Hodshon-Dedelhofje in de Straten van Amsterdam

Het Hodshon-Dedelhofje in de Straten van Amsterdam Het Hodshon-Dedelhofje in de Straten van Amsterdam

Midden in de Weteringbuurt ligt de Eerste Weteringdwarsstraat. In deze straat bevindt zich het 19e-eeuwse Hodshon-Dedelhofje met een rijke geschiedenis. Paul Morel van Stadsherstel vertelt in de Straten van Amsterdam over het bijzondere hofje met bleekveld, waterpomp en poephuisjes. 

Het Hodshon-Dedelhofje
Aan de straatzijde van de Eerste Weteringdwarsstraat 83 is een gebeeldhouwde ingangspoort met het alliantiewapen van de families Hodshon en Dedel. De poort geeft toegang tot een binnenplein waaromheen drie woongebouwen staan. Het complex is statig door zijn breedte en de grote vierkante ramen. Het is een hofje in een weinig voorkomende vorm. Bijzonder is dat in de tympaan van het pand een klok zit met één wijzer. 

Het echtpaar Isabella Dedel en Isaac Hodshon
Willem Gerrit Dedel Salomonsz (geboren in 1734) was in 1793 burgemeester van Amsterdam. Zijn dochter, Isabella Dedel (1778-1865) trouwde met Isaac Hodshon (1772-1855). In 1807 kocht dit echtpaar een hofje in de Passeerdersstraat, het Blokshofje. In 1842 verplaatsten zij dit hofje naar een ruim opgezet, modern en statig complex in de Eerste Weteringdwarsstraat. Het doel was om de protestantse dienstboden van de beide families goede huisvesting voor de oude dag te bezorgen.

De eerste steen werd gelegd door het petekind van het echtpaar Hodshon en Dedel. Op de steen staat:

Isabella de Wildt oud 9 jaar
Petekind van Isaak Hodshon en
Isabella Dedel echtelieden
Heeft van dit door hen gestichte hofje
Den eersten steen gelegd
Op den 25 Maart MDCCCXLII

Het complex was voor de voorzieningen in de 19e eeuw een modern hofje met bleekveld, waterpomp en poephuisjes. Op het binnenplein staat een fraaie pomp met een lantaarn gedragen door vier dolfijnen. Pompen behoren tot het vertrouwde beeld op de oude hofjes en hebben nog lang dienst gedaan. Een pomp diende ervoor regen- dan wel putwater op te pompen. De putten bestonden uit oude tonnen die op elkaar gestapeld werden in de veenlaag. Bovenaan zat een stenen kraag. Via een loden pompbuis pompte men het water van zo’n 5 meter diepte op. Toen het grondwater verder vervuilde ging men over op regenwater. 

De vroegere ‘poephuisjes’ staan er ook nog maar worden nu gebruikt als berging. De toiletten stonden ver van de huizen af en dit was een luxe in de 19e eeuw.

Het bleekveld is nu de tuin. Het plein was vroeger een kort gemaaide grasweide die werd gebruikt om de was te drogen en te laten bleken door de zon.

Voor de verhuur van de appartementen komen slechts alleenstaande dames in aanmerking die ouder zijn dan zestig jaar.

Met behulp van bijdragen van de Vrienden van Stadsherstel zijn de pomp, de gevelsteen en de klok met één wijzer gerestaureerd. 

De Weteringbuurt
De Eerste Weteringdwarsstraat ligt in de Weteringbuurt. Deze naam herinnert aan de Wetering, die oorspronkelijk van buitenaf in het Spui uitmondde. De Boerenwetering is hier nog een restant van. De Schans is vroeger de wal aan de binnenzijde van de stadsmuur geweest. In de eerste helft van de 19e eeuw zijn de muren en wallen gesloopt. Gedeelten zijn in plantsoenen veranderd (Eerste en Tweede Weteringplantsoen). Verder is een weg aangelegd, die eerst in zijn volle lengte de Schans heette, en later is omgedoopt tot de Marnixstraat, Weteringschans en Sarphatistraat.

De Weteringbuurt was rond 1970 een vervallen wijk. In de jaren die volgden werden door particulieren en door Stadsherstel panden opgekocht en gerestaureerd.

De Straten van Amsterdam
Bekijk het leuke filmpje van de Straten van Amsterdam van AT5 met daarin – vanaf de 20ste minuut – Het Hodshon-Dedelhofje.

Geven en liefdadigheid door de eeuwen
Lees meer over de families Hodson en Dedel in het artikel Geven en liefdadigheid door de eeuwen heen op pagina 38 van het Stadsherstel magazine 79.

Naast het Hodshon-Dedelhofje bezit Stadsherstel ook een aantal panden van het 17e-eeuwse Deutzenhofje.

Andere hofjes van Stadsherstel:
Deutzenhofje
Naast het Hodshon-Dedelhofje bezit Stadsherstel vier panden in de Kerkstraat die met de achterzijde grenzen aan het 17e-eeuwse Deutzenhofje. De panden van Kerkstraat 192-198 zijn in 1998 gerestaureerd. In 2003 heeft Stadsherstel een gevelsteen laten aanbrengen bij het afscheid van een van de commissarissen, tevens oud regent van het Deutzenhofje. 


De gevelsteen van het pand Kerkstraat 190 'Aan ’t Deutzenhofje'.

Cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om uw gebruikerservaring te optimaliseren en het webverkeer te analyseren. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Lees meer over hoe wij cookies gebruiken. Als u akkoord gaat met ons gebruik van cookies, klikt u op "Ok, ik wil verder".
instellingen
Functionele cookies: deze cookies zijn nodig voor een goed werkende website
Analytische cookies: deze cookies worden gebruikt om statistieken van de website bij te houden. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Tevens wordt het laatste octet van het IP-adres automatisch gemaskeerd.