1670
Bouw weefhuis
V
Vijzelgracht 6
Vijzelgracht 6, AmsterdamIn het souterrain van dit voormalige weefhuisje, dat door het Walenweeshuis gebouwd was, was een galerie gevestigd. Omdat het eerder in een laag souterrain gevestigd was en je bij het betreden meteen de kans liep je hoofd te stoten, werd je als bezoeker al gewaarschuwd door de naam van de galerie. Het pand verzakte later vanwege de bouw van de Noord- Zuidlijn.
2008
Verzakking door N-Z lijn
2010
Stadsherstel eigenaar
2011
Gerestaureerd
Nu
Bedrijfsruimte en woningen
Huurder
Stoot je hoofd niet
25 jaar in ons pand
Vijzelgracht 4, 6, 8 maakte tot in de twintigste eeuw deel uit van het Walenweeshuis. Zij hadden het gebouwd voor wevers in de lakenindustrie. Lees HIER meer over de geschiedenis.
En van 1971 tot 1996 was hier “Galerie Lieve Hemel, stoot je hoofd niet” gevestigd. Op 2 december 1968 opende Galerie Lieve Hemel haar deuren. Koen Nieuwendijk, die zelf Politieke en Sociale Wetenschappen studeert aan de Universiteit van Amsterdam, timmerde op verzoek van zijn eerste echtgenote, Ankie Hagendoorn, een boutique-achtig galerietje in een piepklein souterrain in de binnenstad van Amsterdam. Zo laag is het onderkomen, dat daarmee onherroepelijk ook de naam werd bepaald: “Lieve Hemel, stoot je hoofd niet”. Na tweeëneenhalf jaar verhuisde Lieve Hemel naar een veel ruimer onderkomen aan de al in de jaren dertig gedempte Vijzelgracht, en blijft daar 25 jaar. Hoewel het hoofd van de bezoekers aanmerkelijk minder risico liep, bleef het roem- en bloemrijke aanhangsel “stoot je hoofd niet” nog jaren gehandhaafd.
Vanaf 1982 vinden met uitbreidingen samenvallende inpandige verbouwingen plaats, totdat in 1992 het hele huis voor galerieactiviteiten kan worden ingezet, tot en met een fotostudio op zolder. Nu zijn ze gevestigd in de Elementenstraat. www.lievehemel.nl
Rol van Stadsherstel
i.p.v. De Haringpakkerstoren
In 2011 was het feest bij de pandjes omdat de panden na een grondige restauratie werden opgeleverd. Toen was ook de verzakking, die op 10 september 2008 plaatsvond ten gevolge van een lekkende damwand bij de bouw van station Vijzelgracht van de Noord-Zuidlijn, opgelost. De gemeente had toen de huisjes gekocht van de eigenaren en vervolgens gestabiliseerd met op-en-neerconstructies en interne verstijvingsconstructies. Dit was nodig om de boel bij elkaar te houden, omdat de betonnen funderingsplaat twintig centimeter was verzakt. Deze plaat was reeds bij een eerdere restauratie onder de huisjes geplaatst, waardoor de panden niet totaal bouwvallig waren geworden door het probleem in de damwand.
Aangezien de gemeente zelf niet restaureert, hadden wij onze hulp aangeboden om een oplossing te vinden voor deze cultuurhistorisch zeer waardevolle huisjes en hen een goede toekomst te geven. Toen we met de gemeente in gesprek raakten over het gevaar dat onze herbouw van de Haringpakkerstoren zou kunnen betekenen voor de nominatie van de werelderfgoedstatus en we gezamenlijk besloten de herbouw af te blazen, werd er gezocht naar een alternatieve inspanning die wij zouden kunnen verrichten om het beeld van de oude stad te herstellen. Deze inspanning werd gevonden in de restauratie van de wevershuisjes.
Huurders
Bewoners keren terug
Architectenbureau Vroom was de architect
De woningen zijn gerestaureerd door Hillen en Roosen, onder leiding van restauratiearchitect Wolbert Vroom. Enkele bewoners en het architectenbureau van Vroom (de voormalige eigenaar, tevens gebruiker van de kantoren in de souterrains) keerden weer terug in de gerestaureerde panden.
Wolbert startte in 1988 met zijn bureau, met een tekentafel én een typemachine, boven een voormalige tapijtenhandel aan de Kerkstraat te Amsterdam. Vanaf 1998 is het bureau gevestigd in de 17e-eeuwse wevershuizen aan de Vijzelgracht. “De liefde voor het vak staat bovenaan de prioriteiten van mijn bureau. De oorspronkelijke structuur van grachtenpanden en het (her)ontdekken van monumentale onderdelen dienen als uitgangspunt en vormen de basis bij het ontwerpen en herindelen. Het is fascinerend om te zien dat maten en verhoudingen zelfs bij de kleinste huizen zijn toegepast. De eeuwenoude grachtenpanden blijven mijn bron van inspiratie.”
Wolbert heeft Bouwkunde gestudeerd in Delft, richting Architectuur. Hij heeft eerst bij twee Amsterdamse bureaus ervaring opgedaan in interieur en restauratie, voordat hij zijn eigen bureau begon. Restauratie trok hem het meeste aan en hierin heeft Architectenbureau Vroom zich dan ook gespecialiseerd. Naast dat Wolbert architect was bij de pandjes aan de Vijzelgracht, heeft hij verschillende andere restauraties voor ons uitgevoerd. Bij diverse Vriendenwandelingen heeft hij zijn kantoor opengesteld om te bezoeken en diverse malen was hij gids bij de Vriendenrondvaart.
Vrienden bedankt
Dankzij de Vrienden konden we deze panden aankopen en restaureren. Word ook Vriend en maak dit soort restauraties mogelijk.
Meer informatie
Bronnen:
Archief Stadsherstel
Stadsarchief Amsterdam
Beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed
Beeldbank Rijksmuseum
Delpher
Dit project is mede mogelijk gemaakt door:
De Vrienden van Stadsherstel
