1670
Bouwjaar
D
De Stutter
Reguliersgracht 70, AmsterdamDe bouwkundige staat van dit hoekhuis was zodanig slecht dat ze jarenlang met dubbele stut aan de Kerkstraat overeind werd gehouden. Samen met het pand Kerkstraat 328 is er per verdieping een woning gerealiseerd. Ter herinnering aan alle panden die in de vorige eeuw in de stut stonden, hebben we de gevelsteen van de Stutter in de zijgevel van dit winkelwoonhuis aangebracht.
19e eeuw
Nieuwe gevel
1971
Aangekocht
2000
Gerestaureerd
Nu
Winkel en woningen
Eigenaren
Blik- en koperslagerij
Gebouwd door meestertimmerman Claes Dircxszn van Houten
In 1670 kocht Claes Dircxszn van Houten met het beroep meestertimmerman dit perceel. Hij plaatste er een huis dat hij in 1672 verkocht aan de kuiper Luykas Gerritsszn. De weduwe van Luykas, Duifie Franse, verkocht het huis in 1698 aan de meestersmid Jan Janse van Gessel. Leuk detail: Duifie is dan getrouwd met de predikant van de Schellingwouderkerk, een kerk die in 1999 in bezit van Stadsherstel kwam. Een meester in iets zijn, houdt in dat de betreffende persoon lid was van het gilde en door het maken van een proefstuk, een meesterstuk genoemd, de bevoegdheid had verkregen om zelfstandig zijn ambacht uit te oefenen.
Van 1802-1823 is dit pand net zoals het huis Kerkstraat 326 eigendom van de schatrijke (weduwe) Willem Borski. Eind 19e en 20e eeuw zaten er ook diverse winkeltjes in het pand, zoals in 1898 H.D. van Esen die er een blik- en koperslagerij runde en daarna het sanitaire werken, loodgieter en zinkwerken bedrijf V/d Weurff fa. Selle. Toen Stadsherstel het pand in 1969 kocht van de erfgenamen van Andries Sterk was Linssons Sexshop er gevestigd. We zeiden de huur op, waarna het woonhuis werd tot na de restauratie. Na de restauratie is de winkelfunctie teruggekomen.
In 1998 begon met dit project mijn stage voor de HTS opleiding Bouwkunde én mijn liefde voor (Stadsherstel) monumenten. Een pothuis, gevelsteen, gevelreclame, stutten en bijzondere geschiedenis: Amsterdamser kon haast niet.
Stella van Heezik, nu hoofd communicatie, fondsenwerving & Vrienden
Rol van Stadsherstel
Handel in seksartikelen
Dit complex oorspronkelijk bestaande uit 2 huizen is in 2001 opgeleverd na een restauratie die in 1998 begonnen was. Toen zijn Reguliersgracht 70 en Kerkstraat 328 met elkaar verbonden om vier ruime woningen en een winkelruimte te creëren. Kerkstraat 328 was reeds in ons bezit. Toen het pand aan de Reguliersgracht aan ons werd aangeboden, aarzelde men geen ogenblik om ook dit monument aan te kopen. Immers, hoekpanden hebben al vanaf onze oprichting de bijzondere aandacht gehad als ‘boekensteunen’ van de oude stad. Als een hoekpand er stevig bij staat, dan houdt het de rest van de rij overeind.
In de tijd van de aankoop was de buurt ernstig verloederd en had te maken met overlast van tippelprostitutie. Ons pand was in gebruik bij een handel in seksartikelen. Dit ongewenste gebruik werd direct na de aankoop door Stadsherstel beëindigd.
Tijdens de restauratie werden de fundamenten en de tekeningen gevonden van een pothuis dat tot 1913 in de Kerkstraat aan het winkelhuis vast had gezeten. Pothuizen zijn lage aanbouwtjes, die – vaak illegaal – tegen een huis waren gemetseld. Zij werden gebruikt als (vergroting van) bedrijfs- of opslagruimte of als vergroting van de woonruimte. Een warmwatervrouwtje had hier in de 18e eeuw haar nering. In de loop der tijd zijn vele pothuizen verdwenen. In overleg met Bureau Monumentenzorg werd besloten dit pothuis terug te brengen.
In het pand zit nu een overheerlijke koekjeswinkel. Lees er HIER meer over.
Vrienden bedankt
Het uit rond 1700 daterende pothuis is na 93 jaar afwezigheid teruggeplaatst dankzij een gift van de aannemer Hillen en Roosen en de Vereniging Vrienden.
Gevelsteen
De Stutter
Voor de man die veel funderingsputjes groef
In de 19e eeuw krijgt het pand haar huidige uiterlijk. Dat de gevels 19e-eeuws zijn is onder andere te zien aan de gietijzeren rozetten van de balkankers en de rechte gevellijst. Het pand bezit een zogenaamde leugenaar; vanaf de straat doet de bouw vermoeden dat het pand hoger is dan in werkelijkheid, maar vanaf de zijkant is goed te zien dat dit toch niet het geval is. Het pothuisje is er in die periode ook nog.
In 2000 wordt boven het pothuisje een gevelsteen aangebracht vanwege de 65-jarige verjaardag van stutter Guus Schmidt. Stadsherstel heeft dan al jaren een goede relatie met deze stutter en funderingsonderzoeker. Daarom lieten we Tobias Snoep van de firma Snoep & Vermeer een gevelsteen maken voor de zijgevel van dit pand. De gevelsteen is een eerbetoon aan de man die vele wankele pandjes in stand heeft weten te houden en tevens een herinnering aan de stutten, die mede dankzij het werk van Stadsherstel zo langzamerhand uit het stadsbeeld verdwenen zijn. Ook dit huis heeft in de jaren zeventig van de vorige eeuw enige stutten van Guus gekregen. Op de paal in de steen staan de initialen van Guus en 2002 waarvan het laatste cijfer twee in spiegelbeeld.
Meer informatie
Bronnen:
Delpher
Stadsarchief Amsterdam
Archief Stadsherstel
Aan dit project hebben meegewerkt:
Restauratieaannemer: Hillen & Roosen b.v.
Bouwbureau Stadsherstel
