Prinsengracht 337

Aan de indeling is te zien dat het een winkelwoonhuis was

Alhoewel de drie in 1646 gelijktijdig gebouwde panden Prinsengracht 333, 335 en 337 er aan de buitenkant gelijk uitzagen, was dat binnen niet helemaal zo. Nummer 337 is als winkelwoonhuis gebouwd, dat zien we aan de indeling. En dit huis stond ook het dichtst bij de hoek met de Reestraat, waar al veel bedrijvigheid was. Maar ook door onderzoek te doen naar de huurders kunnen we concluderen dat dit huis een winkelwoonhuis was.

Zo huurde in 1742 de bezemmaker J. Wasman het huis, hij had een bezemwinkel. Ook bekend is dat hij het huis huurde voor f 360 terwijl hij f 800 verdiende. Bijna de helft van zijn inkomen ging dus op aan huur. Boenders en bezems werden in het algemeen gemaakt van oude dopheide (Erica). Bezembinden was, bij andere beroepen vergeleken, een onaanzienlijk ambacht. Dikwijls was het seizoenswerk, dat bovendien nog slecht werd betaald. Rijsbezems werden van berkentwijgen gemaakt, omdat de berk zeer dicht en fijn vertakt is. In 1851 zit de broodbakker G.F. Dikken in het pand en in 1937 zit er in ieder geval ook nog een bakker in, want Leo K. Zeldenrust tekende toen het bakkersinterieur. En in 1952 zat er, aan de reclame te zien, in het pand een bureau voor rechtszaken.

Hij tekende oude gebouwen

Leonardus Coenraad Zeldenrust was een Nederlandse kunstenaar, die zich toelegde op het tekenen van oude, karakteristieke gebouwen. Hij publiceerde zijn werk in dagbladen en schreef daar achtergrondinformatie bij. Hij was ook actief als kunst-journalist. Na de Tweede Wereldoorlog heeft hij zijn werk gepubliceerd als beschrijvingen van wandelingen langs oude gebouwen, hofjes en dergelijke in steden als Den Haag, Leiden maar ook in Amsterdam. Hij maakte in ieder geval 53 tekeningen in Amsterdam, die te zien zijn in de beeldbank Amsterdam. Hij signeerde zijn werk met Leo K. Zeldenrust.

Zeldenrust werd geboren in Den Haag op 14 januari 1905 als tweede kind van de toen bekende musicus Henri Leonard Zeldenrust en zijn vrouw Justine Victorine Enthoven. Het gezin telde vier kinderen, waarvan Leo de enige zoon was. Zeldenrust volgde na de lagere school en de HBS een tekenopleiding op de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag. Hij trouwde op 24 juli 1940 met Maria Carolina Martina Blok. Leo Zeldenrust behoorde, net als de rest van zijn familie, tot het Nederlands Israëlitisch kerkgenootschap en was dus joods. Leo overleefde, net als zijn twee jongere zussen de Tweede Wereldoorlog maar zijn ouders en oudste zus zijn in Auschwitz vermoord.

Hoog winkel voorhuis

Het pand is gelijk aan de andere 2 woonhuizen, met uitzondering van de voorkamer op de begane grond. De panden 333 en 335 hebben een insteek over de hele verdieping, maar 337 mist die aan de voorzijde, wat wijst op een winkelfunctie. Opvallende elementen aan historische winkelpuien, en ook aan ons pand, zijn de vooruitstekende ‘uitstalkasten’.

De historie en bijzondere details van deze kasten vertellen veel over de creativiteit en het vakmanschap van onze voormalige stadgenoten. De uitstalkasten, die later ook wel winkelkasten werden genoemd, zijn een bijzonder fenomeen aan het worden.

Door de voortdurende vernieuwing van winkelpuien zijn ze in de belangrijkste winkelstraten als de Kalverstraat en Nieuwendijk verdwenen, maar in het stadscentrum is nog een aantal exemplaren bewaard. Zo is er ook nog één aanwezig bij ons hoekpand Amstel 262, en een dubbele om de hoek van dit pand, het Stadsherstelmonument Reestraat 7.

De eerste uitstalkasten verschenen aan het begin van de 19e eeuw in de Kalverstraat. Ze werden toegepast onder invloed van buitenlandse voorbeelden met name uit Frankrijk en Engeland. De uitstalkast van Prinsengracht 337 is eenvoudig van vorm, met een omgekorniste boven- en onderlijst.