Haarlemmerdijk 53

De kern van de Haarlemmerbuurt

De Haarlemmerdijk is een populaire Amsterdamse winkelstraat, in 2012 zelfs verkozen tot leukste winkelstraat van Nederland. Zij ligt in het verlengde van de Haarlemmerstraat, evenwijdig aan de Haarlemmer Houttuinen en de Brouwersgracht, tussen de Korte Prinsengracht en de Singelgracht.

De dijk is van origine een bij de stadsuitbreiding van 1612 aangelegde waterkering. Hij verving het meest oostelijke deel van de Spaarndammerdijk, die iets zuidelijker lag. De Haarlemmerdijk is de kern van de Haarlemmerbuurt. De ten noorden hiervan gelegen Haarlemmer Houttuinen waren vroeger houtopslagplaatsen. Ten westen van de Haarlemmerdijk, voorbij het Haarlemmerplein, waar onze Haarlemmerpoort staat, wordt via de Haarlemmerweg de route naar Haarlem voortgezet. Onderweg naar Haarlem komt u dan nog twee molens van Stadsherstel tegen.

In delen wordt het huis gekocht

Wanneer het huis gebouwd is weten we eigenlijk niet. Wel weten we dat bij een overdracht in 1623 het erf nog leeg is als het van de proost Pieter Wallichszoon overgaat op de kleermaker Willem Lubbertszoon. In 1729 verkopen enkele erfgenamen van Willem 4/15e deel van het huis aan Marritje Boterpot, weduwe van Sieuwert Baars, het wordt dan omschreven als het huis genaamd ‘het Waterschip’.

De naam ‘waterschip’ werd voor verschillende schepen gebruikt. Er zit dan eigenlijk altijd wel een kaar of bun in het schip. Dit is een waterdicht compartiment dat door heel kleine gaatjes in de wanden in verbinding staat met het water buiten het schip. Er kan dus water komen in dit compartiment.

Een waterschip werd gebruikt om vis levend en vers te houden. Maar ook om zoet of zout water voor de industrie te vervoeren, of om water en voedsel naar vissers op zee te vervoeren.

Tussen 1729 en 1735 koopt Marritje steeds delen van het pand op, totdat ze geheel eigenaar is. In 1799 verkopen de erfgenamen van de zus van Marritje het huis. Voor het eerst wordt er dan niet meer geschreven over Haarlemmerstraat, maar Haarlemmerdijk. De naam van het huis is dan veranderd in ’t Waterschip in de Nijl’.

Maar ook de winkel van een tafeltenniskampioen

Rond 1920 is er een corsettenmagazijn gevestigd met prachtige advertenties. Het huis raakt steeds meer in verval, totdat er in de jaren zeventig van de vorige eeuw alleen nog een onderstuk staat. De bovenverdiepingen zijn gesloopt. Het is dan in gebruik bij Frans Schoofs als winkel.

Frans Schoofs (Amsterdam, 22 maart 1939 – Amstelveen, 16 april 2004) was een Nederlands tafeltennisser. Hij werd Nederlands kampioen enkelspel in 1958 en 1964, in het mannendubbel veroverde hij vijf titels en in de mix twee. In totaal kwam hij 158 keer uit als lid van het Nederlands tafeltennisteam. Schoofs werd in 1970 benoemd tot erelid van de NTTB. Na zijn spelersloopbaan was Schoofs onder meer bondscoach van het Nederlandse vrouwenteam. Daarin liet hij tijdens de Europese kampioenschappen tafeltennis 1976 Bettine Vriesekoop debuteren, de latere Europees kampioen van 1982 en 1992. Daarnaast bestierde Frans in het dagelijks leven dus een sportzaak in ons onderstuk op nummer 53.