De Forten van Stadsherstel
Stadsherstel heeft zo’n 15 jaar geleden haar werkgebied uitgebreid tot de Stelling van Amsterdam. Soms wordt er ook wel eens een uitstapje daarbuiten gemaakt, het schootsveld hoort ook bij het werkgebied zeggen we dan. Binnen de Stelling van Amsterdam, de 19e-eeuwse verdedigingslinie, is Stadsherstel ook actief. Stadsherstel heeft het Fort Diemerdam en de Kringenwetboerderij Zeehoeve in Diemen gerestaureerd. In Osdorp is in 2010 De Akermolen gerestaureerd, deze molen maakte deel uit van de waterstaatkundige werken in de Linie van Amsterdam, de voorloper van de Stelling van Amsterdam. In 2015 is de restauratie begonnen van Fort aan den Ham, Fort aan de Sint Aagtendijk en Gebouw 197 op het Hembrugterrein in Zaandam. In 2016 is gestart met de restauratie en herbestemming van het Fort bij Krommeniedijk. Daarnaast zijn we nog met enkele haalbaarheidstudies bezig.
De Stelling van Amsterdam
De Stelling van Amsterdam, een negentiende-eeuwse verdedigingslinie, bestaat uit een ring van 46 forten en batterijen, dijken, sluizen op een afstand van 15 tot 20 kilometer rondom Amsterdam en is 135 km lang. Het idee achter de Stelling van Amsterdam is een staaltje Hollands waterbouwkundig vernuft. Met een ingenieus systeem kon het land rondom de ring zo’n 50 centimeter onder water worden gezet, waardoor een waterplas kon ontstaan, niet diep genoeg voor schepen van de vijand en te diep voor man en paard met wagen. Het onder water zetten van land wordt inunderen genoemd. Door inundatie werd de hoofdstad verdedigd. Het leger, de regering en de koning(in) zouden zich binnen deze ring van de Stelling van Amsterdam kunnen terugtrekken bij een aanval op Nederland. De forten werden gesitueerd op plaatsen waar de waterlinie wordt doorkruist door dijken, wegen of spoorlijnen. Nog voordat de Stelling was voltooid, was hij al achterhaald. De opkomst van het vliegtuig ontnam de linie zijn betekenis. In 1996 werd de Stelling van Amsterdam geplaatst op de Werelderfgoedlijst van Unesco. De stelling wordt ook om zijn recreatiemogelijkheden omarmd omdat het als een groene oase in de metropoolregio Amsterdam ligt. Veel uitbreidingswijken schurken er tegenaan en daarvoor is de Stelling óók een mooie plek om te recreëren.
Lees meer over de monumenten van Stadsherstel in de Stelling van Amsterdam of bekijk de prachtige foto’s die onze monumentenfotograaf heeft gemaakt:
De Kringenwetboerderij Zeehoeve
Bekijk hier alvast de fietsroutes langs de forten.
In 2016 schenkt Stadsherstel samen met de provincie Noord-Holland en de andere partners veel aandacht aan de forten. De Stelling van Amsterdam is dan 20 jaar een Werelderfgoedmonument van Unesco en Stadsherstel bestaat dan 60 jaar.
Provincie Noord-Holland zorgt voor het behoud van Fort Diemerdam, Fort aan den Ham, Fort aan de Sint Aagtendijk, Fort bij Krommeniedijk, Kringenwetboerderij Zeehoeve en Gebouw 197.