Winterlezingen 2026, gratis voor Vrienden van Stadsherstel
Samen met Mee in Mokum organiseren we 8 lezingen in de wintermaanden voor hun gidsen en voor onze Vrienden. De opkomst bij de lezingen is altijd groot.
Exclusief voor Vrienden
De Winterlezingen zijn door onze Vrienden gratis bij te wonen. Als u Vriend bent, dient u wel van tevoren een kaartje te bestellen en op de dag zelf uw Vriendenpas mee te nemen. Uw Vriendenlidmaatschap is voor 2 personen: u kunt dus voor (maximaal) 1 introducé een kaartje reserveren.
Bent u nog geen Vriend? Geen probleem: u kunt Vriend worden en naar de lezingen komen.
Mocht het bestellen van een kaartje online niet lukken dan kunt u het kaartje bestellen door ons een mailtje te sturen met daarin uw naam en adresgegevens. Geeft u dan a.u.b ook aan om welke lezing het gaat. U kunt mailen naar vrienden@stadsherstel.nl.
Programma
De Vondelkerk, Vondelstraat 120 gaat op de maandagen om 13.45 open. De lezingen beginnen om 14.00 uur en eindigen om 16.00 uur. Er is een kleine pauze waarin u een gratis kopje koffie of thee krijgt.
_________________________________________________________________________
Winterlezing 4 | Het winkellandschap van Amsterdam; stedelijke structuur en winkelbedrijf 1550-2000
Maandag 12 januari 2026 – 14:00 tot 16:00
door Clé Lesger
Reserveer HIER uw tickets!

Overhangende luifels, uithangborden, uitstallingen op de stoep en sobere interieurs waren ooit typerend voor de winkels in Amsterdam. Vanaf het midden van de 16e eeuw hebben de puien, etalages en interieurs van de winkels echter grote veranderingen ondergaan. Clé Lesger beschrijft deze in samenhang met ontwikkelingen in bouwkunde en architectuur, de opkomst van warenhuizen en supermarkten en veranderingen in verlichting en glasfabricage. Ook de samenstelling, koopkracht en smaak van het winkelend publiek spelen een rol. Daarnaast besteedt Lesger aandacht aan de locatie van winkels. Winkels zijn niet willekeurig verdeeld over de stad, maar verbonden met de structuur van het stratennetwerk die is ontstaan tijdens stadsuitbreidingen en andere grote ingrepen in het stedelijk landschap. Pas toen er winkelcentra werden gebouwd in buitenwijken, werd het patroon van winkelstraten doorbroken. In de vooroorlogse delen van Amsterdam is het oude bewinkelingspatroon wel blijven bestaan.
_________________________________________________________________________
Winterlezing 5 | Geuzenhof als sociaal wooncomplex in Amsterdam-West jaren ‘30
Maandag 26 januari 2026 – 14:00 tot 16:00
door Gerlinde Schuller
Reserveer HIER uw tickets!

Amsterdam is beroemd om de sociale woningbouw van honderd jaar geleden. Minder bekend is de sociale woningbouw van daarna. In 1933 werd door bouw-ondernemer van Saane sociaal wooncomplex Geuzenhof neergezet in Amsterdam-West. Er kwamen daarnaast voorzieningen als school, speeltuinen en een podium. De binnentuin van het blok werd ontworpen door Mien Ruys, die hier haar eerste grote opdracht kreeg. De tuin is nu gemeentemonument. Schuller, die zelf in Geuzenhof woont, vertelt over het ontstaan van dit bijzondere complex, wie er bij betrokken waren en hoe het toekomstbestendig is gemaakt, duurzaam en sociaal, zonder het groen te verliezen.
Stadshersteller Huibert van Saane
Huibert van Saane was ook één van de drie mensen, naast Geurt Brinkgreven en Six van Hillegom, die de Stadsherstel-formule in 1956 hebben ontwikkeld. Jarenlang bleef hij nog betrokken bij onze organisatie als commissaris.
_________________________________________________________________________
Winterlezing 6 | Kolonialisme en slavernij; de rol van Amsterdam en Amsterdammers
Maandag 9 februari 2026 – 14:00 tot 16:00
door Aad Kuin
Reserveer HIER uw tickets!

Amsterdam heeft veel verdiend aan de koloniën. Wat was de rol van Amsterdammers in de VOC, de WIC en later in de Nederlandse Handelsmaatschappij? Welke Amsterdammers waren dat? Hoe functioneerde de Sociëteit van Suriname en wat was het aandeel van Amsterdammers daarin? De Burgemeester heeft namens Amsterdam excuses aangeboden voor haar rol in de slavenhandel. Hoe zag die handel er uit; hoeveel werd er aan verdiend? Waren er ook Amsterdammers die zich verzetten tegen deze handel, tegen slavernij? Stadgids Aad Kuin, Mee-in-Mokum, neemt ons mee naar zwarte bladzijden in de geschiedenis. En hij toont ons de plekken in de stad, die meer vertellen over die geschiedenis.
_________________________________________________________________________
Winterlezing 7 | Houten huizen
Maandag 23 februari 2026 – 14:00 tot 16:00
door Ymke de Boer en Ron de Muijnck
Reserveer HIER uw tickets!

In het centrum van Amsterdam staat nog slechts een enkel houten huis. Dat komt door de grote stadsbranden, waarna het verboden werd om de gevels en zijwanden van hout te bouwen. In de dorpen rond Amsterdam, die we nu ervaren als integraal onderdeel van de stad en in Weesp staan nog veel houten huizen. Iedereen kent bijvoorbeeld café het Sluisje aan de Nieuwendammerdijk. Kennen we ook de prachtige houten dijkhuizen iets verderop? Stadsherstel heeft er ook enkele gerestaureerd. Ymke de Boer en Ron de Muijnck laten ons genieten van onverwacht veel houten huizen uit een tijd dat die in het Centrum al lang verboden waren. En dan te bedenken dat bouwen met hout nu weer in opmars is.
_________________________________________________________________________
Winterlezing 8 | Art Nouveau in Amsterdam
Maandag 9 maart 2026 – 14:00 tot 16:00
door Max Put
Reserveer HIER uw tickets!

Er is geen Nederlands woord voor Art Nouveau. Dat is misschien niet toevallig, want hier is deze bouwwijze van rond 1900 minder prominent aanwezig. Misschien wordt de stijl daarom verward met de latere Art Deco. Wij kennen Art Nouveau uit België en Parijs. En we gebruiken de term als synoniem voor Jugendstil, de Duitse variant uit dezelfde tijd. Toch zijn er in Amsterdam genoeg voorbeelden, zowel van de weelderige ‘Franse’ variant als van de zwaardere Duitse bouwstijl uit dezelfde tijd. Max Put laat ons zien dat er meer Art Nouveau en Jugendstil in Amsterdam te vinden is dan we denken. Tijdens zijn lezing zullen veel bekende en onbekende panden de revue passeren