‘Schone lei’ Van Houtenkerk met leuke vondst
‘Schone lei’ Van Houtenkerk met leuke vondst
Tijdens restauraties stuiten wij vaak op onverwachte vondsten. Bij het vervangen van de leien op het dak van de Van Houtenkerk Weesp, ook wel ‘het Chocoladekerkje’, hadden we weer beet: de ambachtelijke leidekker ontdekte dat zijn bedrijf zo’n 50 jaar eerder dezelfde klus al eens had gedaan. Willem van Boxtel herkende de ‘trotseerloodjes’ van zijn (over)grootvader.
Trotseerloodjes
Trotseerloodjes zijn loden plaatjes in de vorm van een klein schild, dakdekkers zetten ze in om spijkers en spijkergaatjes af te dekken. Zo kunnen ze inwatering tegengaan én vormen ze de handtekening van de dekker, die zijn naam of merkteken in het schildje achterlaat. Dat gebeurt sinds de 16e eeuw. ‘Ik was heel verrast’, vertelt leidekker Willem ‘de vierde generatie’ van Boxtel. “Ik wist dat ons bedrijf in het verleden de toren van de kerk hadden gedaan, maar de rest van het dak was me niets bekend.”
Honderd procent natuurlei
De dakbedekking van de Van Houtenkerk in Weesp werd de afgelopen zomer in het geheel vervangen, als onderdeel van de asbestsanering van het dak. De fabrieksmatig geproduceerde lei met asbest hebben wij vervangen voor honderd procent natuurlei.
Als eigenaar ‘voor het leven’ investeren wij graag in de karaktervolle lei. Dankzij de hoge kwaliteit van de klei kan het dak weer zeker een eeuw mee. Dekker Van Boxtel: “Deze lei komt uit een groeve in het Spaanse Gallicië en is zeer sterk, omdat er geen pyriet en kalk in zit. Je hebt drie kwaliteitsklasses, dit is de beste.”
Het vereist verfijnde techniek om de leien volgens de gewenste dekking te leggen en op maat te hakken, een vaardigheid die in Nederland steeds meer uit de gratie raakt. “We halen mensen uit Duitsland en Wales, omdat de lei daar veel wordt gebruikt. Nederlanders die de bouw in de crisis uit zijn gegaan, blijven weg vanwege lichtere arbeidsomstandigheden elders. Als je ons vak wilt uitoefenen, moet je pittige uren en wisselende weersomstandigheden aankunnen.”
Dubbele dekking
Voor het kerkdak in Weesp hadden we afgelopen zomer mazzel met de droogte, de klus was binnen 3,5 maanden ‘als van een leien dakje’ geklaard. We stuitten tijdens de werkzaamheden ook op rotte plekken in het dakbeschot én slecht lood- en zinkwerk. Dat is meteen vervangen.
Zoals gebruikelijk in Nederland, zijn de leien volgens de ‘maasdekking’ gelegd. Dit betekent dat de leien grotendeels over elkaar heen liggen, “je ziet maar veertig procent van de lei”, zodat er een dubbele dekking ontstaat die ook weersbestendig is als er een lei wegvalt.
Maakt Van Boxtel zich zorgen over het voortbestaan van zijn ambacht? “Ik denk dat je over een poosje heel goed kunt verdienen als je het vak nu leert, omdat de vraag zal blijven. Het is een prachtig vak! Elke klus is anders en je komt overal. Ik heb gelukkig al een opvolger gevonden voor de zaak, die wil niks liever doen dan dit. Je moet het met hart en ziel willen, dat wel.”
In de buurt? Kom dan vooral eens binnen!Niet alleen het dak van de kerk ziet eruit om door een ringetje te halen, het interieur van ‘het Chocoladekerkje’ in Weesp mag niet onvermeld blijven. In de prachtige kronen en wandarmaturen herkennen we Jugendstilelementen en kenmerken van Berlages Nieuwe Kunst. Er staat een Bechsteinvleugel van palissanderhout, een houtsoort die ook in de aankleding van het interieur voorkomt en dankzij de goede akoestiek van de kerk uitstekend tot zijn recht komt. De van oorsprong protestantse kerk is in 1906 in opdracht van de gezusters Van Houten geplaatst. Zij waren telg van het wereldberoemde Chocolademerk, dat tot 1971 een fabriek had. Nieuwsgierig? Kom langs tijdens onze culturele programmering! De kerk is ook zeer geschikt voor de huur van evenementen. Neem voor meer informatie contact op met: |
Met dank aan
