Boerderij Den Burgh

Eerste polder met stoomgemalen

Boerderij Den Burgh ligt in de Haarlemmermeer. De haarlemmermeerpolder is de eerste polder die doormiddel van stoomgemalen is drooggemaakt, want tot dan werden vooral windmolens gebruikt. In 1845 werd eerst een proefstoomtuig gebouwd, het Gemaal De Leeghwater (bij de Kaag), dat in 1848 begon met het droogmalen. In 1849 werden de andere twee stoomgemalen in gebruik genomen: Gemaal De Cruquius (bij Heemstede) en Gemaal De Lynden (bij Osdorp). Uiteindelijk viel het meer op 1 juli 1852 droog.

In de jaren daarna werd het nieuwe land ontgonnen. De grond bracht 8 miljoen gulden op, de kosten van de droogmaking bedroegen 14,5 miljoen. Het verschil werd in de jaren daarna via grondbelasting goedgemaakt. De kopers bestonden vooral uit rijke lieden uit de grote steden, die grond vervolgens aan boeren verpachtten. In de Haarlemmermeer was er sprake van grote percelen met een gemengde bedrijfsvoering. Het gebied staat bekend om het vroege gebruik van grote landbouwmachines.

Vernoemd naar hun landgoed

Direct na de droogmakerij van de Haarlemmermeer werden de eerste percelen uitgegeven. Onze kavel KK 5 maakte deel uit van de 300 ha nieuwe gronden welke in 1855 werden gekocht door Jkvr. Maria Theresia Catharina de Vogel van Aalst (Rotterdam 1789- Rijswijk 1866), weduwe van wijnhandelaar Jean Emanuel Anthonie van der Kun, lid fa. Corns. van der Kun & Zoonen, Lid municipale raad 1811-1813 en lid van de vroedschap 1814-1816. Haar schoonfamilie maakte deel uit van de grootgrondbezittersfamilie Van der Kun uit Rotterdam.

Onze boerderij zou volgens de voorgestelde namenlijst van de Burgemeester van Amersfoordt uit 1868 ‘Den Eik’ heten, maar dat werd door de eigenaars gewijzigd in ‘Den Burgh’ naar hun gelijknamige landgoed in Rijswijk .

Dat landgoed is in 1784 aangekocht door Petrus van der Kun, een wijnkoopman uit Rotterdam. Maria overleed in dit huis dat nu nog steeds bestaat. Van Maria is nog een antiek poppenhuis bewaard uit haar kindertijd met haar monogram in het rood op het kussen en zakdoekjes. Haar dochter, vrouwe Emilia Gevigine Cornelia van der Kun, douairière, rentenierster en echtgenote van Franciscus Petrus Hubertus van Fisenne, kreeg o.a. ons perceel nagelaten.

Vier generaties op het erf

Willem Biesheuvel had een stuk land van Van der Kun in cultuur gebracht. Zijn zoon Barend werd gevraagd dat te doen voor het stuk land Van der Burgh. Tegen een weekloon van 10 gulden, vrij wonen in Den Burgh en een koe werd de deal gesloten. Met Barend begon de dynastie van vier generaties Biesheuvel op onze boerderij.

Barend Biesheuvel was een zeer sociaal betrokken persoon. Zo was hij 50 jaar bestuurslid van de Hollandse maatschappij van Landbouw, Gemeente raadslid, wethouder en locoburgemeester van 1877 tot 1915. Ook betekende hij veel voor de Gereformeerde Marktpleinkerk. Tot 1906 was hij rentmeester voor de familie, zijn zoon Christiaan (1867-1940) volgde hem op. Hij ging met zijn vrouw Neeltje op de boerderij wonen waar 15 kinderen werden geboren. Zonen Willem en Jacob namen de boerderij van hun vader over en later als 4e generatie Christiaan, zoon van Jacob. Elke generatie veranderde wel wat aan de boerderij of liet er wat bijbouwen zoals in 1973 een aardappelbewaarplaats.

IJsselsteentjes en gepotdekselde wand

Den Burgh is als een 30 meter lange Zeeuwse langhuis boerderij opgetrokken in gele IJsselsteentjes voor het woongedeelte met opkamer en kelder. In het achterdeel is stalling voor 18 paarden met gepotdekselde houten wanden. De boerderij en bijgebouwen hadden vroeger de naam Het Rietendorp omdat de boerderij, de wagenschuur en de drie kapbergen een rietendak hadden. Er was ook een koeienstal voor 20 koeien met uitloop. Die was met pannen gedekt.

Boerderij Den Burgh dateert van 1859 en is daarmee één van de eerste boerderijen die na de drooglegging van de Haarlemmermeer is neergezet. Het hoofdgebouw heeft een rijk versierde voorgevel, een sierlijk overstek met fraai uitgesneden windveren en zadeldak. Een type boerderij, een zogenaamde Zeeuws langhuis of langgevelboerderij, waar Haarlemmermeer er niet veel meer van heeft. De boerderij is zeldzaam en vormt een fraai geheel met de omgeving van de Geniedijk. De boerderij is sinds eind 2008 een gemeentelijk monument.

Het interieur van het woonhuisgedeelte bestond o.a. uit een keuken met schouw. voorzien van eikenhout imitatie schilderingen op het hout- en lijstwerk. De opkamer was voorzien van een bedstede met opgeklampte deuren. De bedsteden in de woonkamer waren aan de stalzijde gesitueerd.