Hulpbank van lening No2

R

Recht Boomssloot 5

Recht Boomssloot 5, Amsterdam

Dit interessante pand hebben wij in 2021 van de gemeente overgenomen. Het werd gebouwd als hulpbank van lening, een instituut dat al sinds 1614 bestaat. Deze hulpbank is in 1901 ontworpen door Willem Hamer. Nu is het kantoor en woonruimte.

1901
Bouw van dit huis
1932
Geen bank van lening meer
1933
Clubhuis voor vluchtelingen
1938
Bureau maatschappelijke steun
2021
Stadsherstel eigenaar
Nu
Woningen en bedrijfsruimten
Architectuur
Dubbel pand

Met Jugendstil invloeden

Dit dubbel pand is in 1901 gebouwd als hulpbank van lening. De opdracht tot het maken van het ontwerp gaf de gemeente Amsterdam aan architect Willem Hamer. Gelijktijdig ontwierp hij een filiaal aan de Lindengracht, ook een bakstenen gebouw in traditionele stijl. De vorm van de ramen op de begane grond doet Jugendstil invloeden vermoeden. En de zolderverdieping heeft in het midden een puntgevel als architecturale nadruk op de middenpartij, met links zowel als rechts hiervan een dakpannen bekleding. Oorspronkelijk waren alle ramen op de begane grond van tralies voorzien en had de middenpartij gemetselde penanten, gelijk aan de omlijsting van de ingangsdeuren.

De Jugendstil, of Art nouveau is een kunststroming die tussen 1890 en 1914 op verschillende plaatsen in Europa populair was. Zij manifesteerde zich vooral in gebruiksvoorwerpen ( b.v. boeken, plateel, sieraden, meubels etc.), de architectuur en de schilderkunst. De stroming kende een korte maar hevige bloeitijd. In West-Europa was de stijl ruim voor 1910 al verleden tijd. De belangrijkste inspiratiebron van deze kunststroming was de natuur. De motieven zijn vaak langstelige, gracieus gestileerde planten en bloemen (lelies, kelken, irissen, papavers, rozenknoppen), vogels (zwanen, pauwen), libellen, de eivorm, wolken- water- en rotspartijen, vaak gecombineerd met slanke vrouwengestalten.

De architect
Willem Hamer

Ook architect van Hotel De L’ Europe

De Amsterdamse Architect Willem Hamer jr. (1843-1913) heeft diverse markante 19e eeuwse gebouwen ontworpen. Hij is de kleinzoon van de architect Willem Hamer sr. (1773-1858) en zoon van de architect Pieter Johannes Hamer (1812-1887). Hij leerde het vak waarschijnlijk van zijn vader, en heeft hem naar alle waarschijnlijkheid geassisteerd bij het ontwerp van het Vondelparkpaviljoen in 1881.

Willem Hamer ontwierp zelf het De L’Europe hotel, alsook een confectie-atelier aan Keizersgracht 440 en een kantoorgebouw aan de Leidsestraat 31. Naast deze “luxe” gebouwen ontwierp hij de pakhuizen Medan, Bindjeij en Laboean voor de Deli Maatschappij. Ook bouwde hij arbeiderswoningen, zoals die aan de Lijnbaansgracht 23-24/Palmstraat 101. En verder diverse woonhuizen en bedrijfsgebouwen, meestal in een vrij traditionele stijl.

Hij had vermoedelijk een florerende praktijk, want bij zijn dood was sprake van een aanzienlijk vermogen. Bij leven had hij al geld geschonken aan goede doelen. In zijn vrije tijd was Hamer voorzitter van het bestuur van de ‘Industrieschool van de Maatschappij voor den Werkenden Stand’, een vakopleiding waar veel bouwkundigen hun loopbaan begonnen. Hamer overleed in 1913 en werd begraven op Zorgvlied.

Functie
Gemeentelijke lommerd

Hulpbank nummer 2

De Stadsbank van Lening, de gemeentelijke lommerd, werd opgericht in 1614 en bestaat nu nog steeds. Burgers kunnen er goederen in bewaring geven in ruil voor contant geld; de goederen kunnen later teruggekocht worden tegen een relatief geringe rente. Het hoofdkantoor was (en is) gevestigd in een eeuwenoud pand in de Nes 57.

In de jaren 1860 werden de eerste hulpbanken geopend. Voor een deel namen die het werk over van ‘inbrengers’, informele agenten van de bank.

In 1875 waren er 9 banken met 643.000 beleningen. In 1891 beleenden 12 banken 862.000 goederen en in 1911 bestonden er 13 banken met 1.226.000 beleningen.
In 1929 waren er nog maar 10 hulpbanken met 467.500 beleningen en in 1936 waren er nog maar 6 banken. Onze hulpbank Nº 2 verving in 1901 twee ongeschikt geworden vestigingen van de bank in de Barndesteeg en Rapenburgerstraat. Maar in 1932 werd ons filiaal opgeheven, vanwege teruglopende klandizie bij het instituut Stadsbank van Lening.

Rol van Stadsherstel
Wij zorgen graag voor dit pand

De gemeente stoot al een paar jaar vastgoed af. Bijzondere panden zoals monumenten worden aan ons aangeboden, omdat wij de ‘POM-status’ hebben. POM staat voor Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud. Deze POM-status geeft de Rijksoverheid aan organisaties die hebben aangetoond te weten hoe zij voor erfgoed moeten zorgdragen. Ons pand is verhuurd als woonruimte en bedrijfsruimte. Dat zal zo blijven.

Vrienden bedankt

Mede dankzij een bijdrage van de Vrienden konden wij dit pand aankopen.

Word ook Vriend en maak dit soort aankopen mogelijk.
Word ook Vriend
Meer informatie

Bronnen:
Amsterdamopdekaart.nl
Archief Stadsherstel
Stadsarchief Amsterdam
Delpher

Dit project is mede mogelijk gemaakt door:
De Vrienden van Stadsherstel

Cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om uw gebruikerservaring te optimaliseren en het webverkeer te analyseren. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Lees meer over hoe wij cookies gebruiken. Als u akkoord gaat met ons gebruik van cookies, klikt u op "Ok, ik wil verder".
instellingen
Functionele cookies: deze cookies zijn nodig voor een goed werkende website
Analytische cookies: deze cookies worden gebruikt om statistieken van de website bij te houden. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Tevens wordt het laatste octet van het IP-adres automatisch gemaskeerd.