1840
Achterhuis
H
Honig Villa
Lagendijk 3, Koog a/d ZaanWist u dat de Honigs vooral wereldberoemd zijn geworden door de ontdekking van de krulvermicelli. In deze villa gebouwd voor de familie Honig kwam later het kantoor van het bedrijf. De Honigs, nu vooral beroemd van de soep in oranje verpakking, speelde vanaf het begin van de industriële ontwikkeling van de Zaanstreek een zeer actieve rol in het bedrijfsleven.
1870-1880
Bouw Villa
1912
Hoofdkantoor
1990
Hoofdkantoor verhuist
2003
Verkoop aan ‘Bedrijvige Bij’
2018
Stadsherstel eigenaar
Nu
Apotheek en huisartsen
Rol van Stadsherstel
Villa tegenover fabriek
De witgepleisterde villa met schijnvoegen, geprofileerde waterlijst tussen de begane grond en 1e verdieping en schelpmotieven boven de ramen staat aan de Lagendijk is van 1870-1880. Het achterhuis is uit 1840. De fraaie voorgevel wordt bekroond met een houten kroonlijst met consoles en een fronton met daarin het familiewapen afgebeeld: een bijenkorf. Tegenover de villa lag het bedrijf M.K. Honig later N.V. Stijfselfabriek “de Bijenkorf”. Dus lekker vlakbij.
Sinds 1912 is dit pand in gebruik geweest als hoofdkantoor van de firma Honig. In een ander pand van Stadsherstel, Lagendijk nr. 1 zetelde de directie en waren de afdelingen gevestigd die niet direct bij de productie waren betrokken, marketing, verkoop, centrale administratie, etc. In 1990 verhuist niet alleen de productie van deze levensmiddelen maar ook het hoofdkantoor naar Nijmegen. De villa en nummer 1 werden in 2003 verkocht aan de BedrijvigeBij. Voor hen pasten die panden later niet meer in de filosofie van hun concept voor bedrijfsverzamelgebouwen. Vandaar dat zij haar panden te koop aanbood aan Stadsherstel. De BedrijvigeBij blijft het achtergelegen kantorencomplex als bedrijfsverzamelgebouw exploiteren en de villa bleef apotheek en huisartsenpraktijk.
De Vrienden van Stadsherstel hebben bijgedragen aan de aankoop van deze villa Voor Stadsherstel is dit een mooie aanwinst met bijzondere historie in het Zaanse.
Bouwheer
Klaas Honig Cornelisz
De start van voedingsmiddelenbedrijf Honig
De doopsgezinde familie Honig is een bekend ondernemersgeslacht. Ze speelde vanaf het begin van de industriële ontwikkeling van de Zaanstreek een zeer actieve rol in het bedrijfsleven. Oorspronkelijk vooral in de papierfabricage maar ook als, walvisreders, verfmalers, olieslagers, stijfselmakers en tenslotte als bekende fabrikanten van levensmiddelen.
Klaas Honig Cornelisz (1805-1887) die de woonvilla liet bouwen was gehuwd met Antje Kaat (1819-1865). Hij kreeg negen molens toebedeeld uit het familiebezit en werkte onder de firmanaam Claas Honig & Zn. Die firma was in 1791 opgericht door zijn opa Claes Gerritsz Honig (1745-1813). Zijn villa wordt ook wel de ‘balkenvilla’ genoemd omdat Kees het liet bouwen van het geld dat hij verdiend had bij de verkoop van een partij balken.
In het voorjaar van 1867 koopt Klaas Honig Cornelisz ten behoeve van zijn zoon Meindert Klaaszoon Honig (1846-1908) die graag fabrikant wil worden voor f 5000 stijfselhuis De Troffel te Koog aan. De stijfselfabricage bestaat uit het produceren van zetmeel en de daarvan afgeleide producten voor het stijven van textiel. In 1873 draagt Klaas het stijfselhuis aan Meindert over. Meindert vervangt windkracht al snel door de stoom en gaat met mais tot productie van maisstijfsel over, hetgeen goedkoper is dan tarwestijfsel.
Producten
Krulvermicelli
Nostalgische plaatjes voor het verzamelboek
Meindert opent later de Stijfselfabriek “De Bijenkorf” waar maisstijfsel, maizena en later ook pudding zal worden geproduceerd. In 1899 werd deze vergezeld van de fabriek De Bij. Het logo was een bijenkorf met daaromheen zeven bijen, het geheel in een zeshoek geplaatst.
In 1912 neemt Honig zijn grootste concurrent in Nederland, in Nijmegen, over en noemt deze vestiging ‘Hollandia’. De fabriek produceert tarwezetmeel, een grondstof die de basis vormt voor soepen en later ook voor vermicelli en pasta’s. Honig wint in 1913 een belangrijk deel van de markt.
Honig neemt een klein risico door in 1922 krulvermicelli te introduceren, een wereldwijde primeur. Dat de productnaam ‘vermicelli’ in het Italiaans kleine wormen betekent, vertelt hij er natuurlijk niet bij. De vermicelli, een in die tijd unieke toevoeging aan de standaard soepen, is een groot succes. Het duurt dan ook slechts een paar jaar voordat Honig de ‘opvolger’ op de Nederlandse markt durft te brengen: macaroni. In 1930 laat Honig de Nederlandse consumenten kennis maken met droge (vermicelli)soep. Wat een groot succes wordt. Ze groeien uit tot een groot bedrijf die veel levensmiddelen maakt zoals soepen, groentemixen, en allerlei Italiaanse pastavormen. In 2001 wordt het typisch Nederlandse Honig aangekocht door de Amerikaanse multinational H.J. Heinz.
Meer informatie
Bronnen:
gemeente Zaanstad
Beeldbank
Gebouwen- en krantenarchief
Archief Stadsherstel
Delpher
Honig.nl
Europeana.eu
Dit project is mede mogelijk gemaakt door:
De Vrienden van Stadsherstel
