Hoogte Kadijk 50

Drie erven, drie eigenaren

Eind 17e eeuw werden de Rapenburgergracht en de Nieuwe Vaart (als uitloper van het IJ) gegraven en de Nieuwe Zeedijk opgeworpen: daarmee ontstond Kadijkseiland. De dijk was in eerste instantie een zomerdijk die alleen bescherming bood bij een lage waterstand. De Nieuwe Zeedijk werd later Kadijk genoemd en nadat die was opgehoogd kreeg het niet geheel verrassend de naam Hoogte (van den) Kadijk.

In 1722 werden Gerrit van Vreede, Adriaen van Odijk en Harmen Krakenburg de trotse eigenaren van drie erven aan deze Nieuwe Zeedijk: nummer 32, 33 en 34. De erven waren elk 21 voet breed en 58 voet lang en grensden aan de achterzijde aan de erven van wat toen de Nieuwe Rapenburgerstraat heette en nu de naam Laagte Kadijk draagt. De heren betalen ƒ 2610,- voor de drie erven, waarvan ƒ 860,- voor erf 34, waarop het huidige nummer 50 zal komen.

Vier jaar later verkoopt Van Vreeden zijn 1/3 part van het huis en erf aan de andere twee voor ƒ 800,-. Uiteindelijk blijft Krakenburg over als enige eigenaar want hij verkoopt het huis tien jaar later, in 1736 aan Maria Baak voor ƒ 4000,-.

Verdeeld in 48 parten

Maria’s weduwnaar en enig erfgenaam Hendrik Baak doet het huis in 1753 voor ƒ 3800,- van de hand aan Hendrik Rust. Deze gaat er waarschijnlijk niet zelf wonen, want in 1742 huurt koperslager Baltus van Laer het huis voor ƒ 200,- en ook als het in 1759 opnieuw in de verkoop gaat staat vermeld dat het huis bewoond is door een meester-koperslager. Magdalena Peppeling, de weduwe van Rust vangt er ƒ 3650,- voor en eigenaren worden weduwe Jannetje Muurmans, Hendrik de Jong en Harmen Kemp. Zij zijn schoonfamilie: Hendrik is de echtgenoot van Marritje Kemp en Jannetje was gehuwd met Volkert Kemp.

In 1795 is het huis behoorlijk opgedeeld: 8/48 parten veranderen voor ƒ 1000,- van eigenaar: de dochter en kleinzoon van Hendrik en Marritje verkopen die aan kleindochter Maria de Jong en haar echtgenoot Jan Poulus Strikkers. Het stel is in 1789 getrouwd, Jan is dan 26 en Maria 18 jaar oud. Via vererving krijgen zij uiteindelijk de helft van het huis in eigendom, dat ze vervolgens in 1797 voor ƒ 1605,- aan Petrus Kortenkamp verkopen. Deze is gehuwd met een andere kleindochter en een nicht van Maria, namelijk Willemina de Jong. Willemina was eveneens erfgenaam.

Paterstukken, pruimedanten en pantiggels van de Paramaribo

Uit het precarioregister blijkt dat het huis in de 18e eeuw nog tegenover een werf gelegen was, ’t Roopaert geheten. Hier bevinden zich nu de oneven nummers van de Hoogte Kadijk. In de eerste helft van de 19e eeuw worden de namen Freeriks, Kapper en Mutzemaker genoemd als eigenaren. In 1851 is de hoofdbewoner zeeman J.C. Töpper.

Jan Christoffel Töpper (1791-1863) trouwde in 1823 met Pieternella Claasen (1800-1854). In 1827 werd Töpper met vlagnummer 206 ingeschreven bij het Amsterdamse zeemanscollege Zeemanshoop. Het gaat hem die tijd kennelijk niet helemaal voor de wind: in 1829 vraagt hij uitstel van betaling van zijn contributie aan. Töpper, voorheen Tupper, vaart op Suriname met meerdere schepen, waaronder in 1834-1835 een tweedeks gekoperde brik met de naam ‘Paramaribo’. Daarna volgt de Phoenix, ook wel gespeld als Vheenix, Venix en Phönix. Van 1838-1850 is hij wederom gezagvoerder van een ‘Paramaribo’, maar dit keer betreft het een gloednieuw driemast Galjootschip. In vele krantenadvertenties worden zijn waren aangeboden, waaronder allerhande textiel en etenswaren en ook wijnen, snuif, tabak en sigaren, lantaarns, schrijfpapier, brillen en parfumerieën: Töpper is van alle markten thuis. In 1848 wordt de Galjoot te koop aangeboden. Töpper blijft tot tenminste 1856 varen, waarna hij een uitkering aanvraagt.

In 1864 is F. Heijnes de hoofdbewoner en in 1879 J.L. Sampimon. Dan zijn de kelder, onder-voor, onder-achter, 2-hoog-voor en 2-hoog-achterkamers verhuurd. Eind 19e eeuw is hier een broodbakkerij.