Voormalig prostitutiepand
op kloosterterrein

“Chinezenpand”

Barndesteeg 5, Amsterdam

Dit voormalig prostitutiepand staat op de plek waar de Minderbroeders hun boomgaard hadden en aan de overkant van deze steeg lag het Bethaniënklooster. Maar eeuwen later was er geen sprake meer van de stille zijde van de stad. Het huis zat vol met Chinezen en later was het een prostitutiepand.

1462
Kloosterterrein
1578
Sloop klooster
18e eeuw
18e eeuwse gevel
1931
Onbewoonbaar verklaard
2016
Aankoop Stadsherstel
2017
Restauratie
Nu
Woningen
De plek
Praten als Brugman

Het Minderbroedersklooster

Omdat de stad inkomsten misliep door de kloosters, zij waren grotendeels vrijgesteld van belastingen, stonden ze niet te juichen als er weer een aanvraag binnenkwam voor het oprichten van een klooster. De prediker Johannes Brugman moest ook ‘praten als Brugman’ toen hij het Minderbroedersklooster wilde oprichten. Overigens waren de burgemeesters Andries Willemszoon en Willem Andries belangrijke donateurs van dit klooster. De eerste schonk veel grond, de tweede betaalde de kap en de leistenen bedekking.

Het Minderbroedersklooster (1462) was het grootste mannenklooster in de stad. In de 16e eeuw stonden de minderbroeders bekend als voorstanders van het doden van ketters. Bij de Beeldenstorm in 1566 vormde hun klooster daarom een belangrijk doelwit voor plunderaars. Na de alteratie (1578) werden de kloosters opgeheven en is dit klooster gesloopt.

De buurt
Oude-dag-voorziening

Van kloosters en deftige woonbuurt naar verval

In de eerste helft van de 17e eeuw werden de door de stad geconfisqueerde kloosterterreinen deftige woonbuurten. Sweelinck woonde er, de rector van de Latijnse school, Jan van der Heyden met zijn brandspuitenfabriek, en nog meer notabelen. In de 19e eeuw deelde de Bethaniënbuurt in de algemene verarming. De huizen waren vaak eigendom van kleine middenstanders, als oude-dag-voorziening, wat leidde tot te zuinig onderhoud en te veel huurders per pand.

Bewoners
“Chinezenpand”

Het was letterlijk en figuurlijk een duistere bedoening

In 1912 wordt het huis verbouwd tot 7 zelfstandige woningen en een bergplaats. Het werd in 1931 onbewoonbaar verklaard; die verklaring is in 1932 ingetrokken omdat het pand opgeknapt werd. Het pand werd veel onderhuurd en er was veel inwoning, waardoor het bij de buurtbewoners bekend stond als het Chinezenpand. In het benedenhuis woonde een Duitse vrouw samen met een Chinese man en hun zoontje Boeboe, Tsjong of Tsjeng. Boven woonden talloze Chinezen, van wie één door de kinderen Poppetje Danse werd genoemd, zijn echte naam is niet bekend. Hij stond ook bekend als ome Sjoe. Niemand kende toen trouwens de eigenaar van het pand.

In de kelder speelde zich van alles af. Naar alle waarschijnlijkheid was het een illegaal gokhuis. Er weer driftig gegokt in tal van variatie: van roulette tot het onschuldig ogende mahjong, waarbij grote bedragen in rap tempo van eigenaar wisselden. Achterin de kelder was een podium. Het was letterlijk en figuurlijk een duistere bedoening, want alleen aan de voorzijde bevond zich een peertje. In de oorlogsjaren vestigde Lin Hsien Shang, een bamitentje, zich in dit deel van het pand. Later was het een prostitutiepand.
(Bron: Het Bethaniënblok in Amsterdam)

Het is lollig dat een beetje Amsterdam van jou is.
Grada Groen en Kees Meekel over hun bijdrage aan dit pand
Lees meer over hun fonds op naam
Rol van Stadsherstel
Woningen op vijf verdiepingen

Onze Vrienden waren welkom tijdens de restauratie

Wij hebben ons in de 20e eeuw met andere organisaties ingezet om dit stukje stad te behouden en we hebben tientallen panden in de Bethaniënbuurt gered. In deze straat zijn drie andere panden door ons gerestaureerd.

Het hoge monument Barndesteeg 5 – met maar liefst 5 verdiepingen – hebben we van de Gemeente Amsterdam gekocht, met het doel het wonen in dit pand terug te brengen door er na restauratie 5 woningen in te realiseren. Die invulling is zeer welkom in deze straat. Toch duurde het aankoopproces maar liefst vijf jaar. In 2012 was door de gemeente prostitutie niet meer in het pand toegestaan, een activiteit die vanaf 1995 in dit pand plaatsvond.

Het huis heeft een 18e-eeuwse gevel met een latere punttop maar is waarschijnlijk ouder achter de gevel. De waaierhekken van de stoep hebben in de vorige eeuw een meer eigentijdse invulling gekregen. De afbeeldingen verbeelden kernachtig specifieke kwaliteiten van het daar tot voor kort uitgeoefende beroep. Een figuratie die aansluit bij de eeuwenoude afbeeldingen van beroepen op uithangborden en gevelstenen. Heel expliciet gesmeed, maar de argeloze voorbijganger zal het niet direct opvallen of er aanstoot aan nemen. Onze Vrienden konden tijdens de Vriendenwandeling dit pand in restauratie bekijken.

Vrienden bedankt

Dankzij het Meekel-Groen Fonds, een fonds op naam bij Stadsherstel, kon het stoepje van dit pand gerestaureerd worden
Meer over inrichten van een fonds op naam
Meer informatie

Bronnen:
Binnenstad, artikel Geurt Brinkgreve

Aan dit project hebben meegewerkt
Emma architecten
Bouwbureau Stadsherstel
J.C. Nieuwenhuizen BV

De restauratie is mede mogelijk gemaakt dankzij:
Vrienden van Stadsherstel/Het Meekel-Groen Fonds

Cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om uw gebruikerservaring te optimaliseren en het webverkeer te analyseren. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Lees meer over hoe wij cookies gebruiken. Als u akkoord gaat met ons gebruik van cookies, klikt u op "Ok, ik wil verder".
instellingen
Functionele cookies: deze cookies zijn nodig voor een goed werkende website
Analytische cookies: deze cookies worden gebruikt om statistieken van de website bij te houden. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Tevens wordt het laatste octet van het IP-adres automatisch gemaskeerd.