Binnen Brouwersstraat 30

Voor-, tussen- en achterhuis

Het perceel aan de Binnen Brouwersstraat 30 bestaat nu uit een voorhuis, een tussenlid met achterhuis en een plaatsje. Vroeger had het achterhuis een eigen nummer en de constructie van het achterhuis is nog grotendeels 17e-eeuws. Het voorhuis van Binnen Brouwersstraat 30 moet na 1875 zijn afgebroken, aangezien op nieuwbouwtekeningen uit 1899 staat: “Plan voor het bouwen van een werkplaats met twee bovenwoningen op een terrein aan de Binnen Brouwersstraat No. 30 alhier.” Het pand omvat een kleine kelder, begane grond, eerste en tweede verdieping, en een zolder. Vermoedelijk was het achterhuis toen nog een zelfstandige woning.

In dat jaar had de eigenaar, Mozes Jacob de Vries, wonende aan de Damstraat 14 te Amsterdam, Binnen Brouwersstraat 32 verkocht aan makelaar Cornelis Johannes Rijnierse, die op Prinseneiland woonde. Een jaar later kocht Rijnierse een woonhuis met open plaats en erf aan de Binnen Brouwersstraat 32, waardoor beide adressen in handen van één eigenaar kwamen. Rijnierse was ook aannemer, wat vermoedelijk verklaart waarom hij het huis, bestaande uit voorhuis, tussenlid en een kleine binnenplaats, liet slopen en verving door een nieuw pand. Dit betrof vermoedelijk speculatiebouw: de eigenaar woonde er niet zelf, maar bouwde het pand om het te verhuren.

loodgieter en elektricien

J.F.J.C. (Jos) Goossens, loodgieter en elektricien, is in 1944 eigenaar van de percelen Binnen Brouwersstraat 30-38 en sinds 2 februari 1944 ook eigenaar van de Mandenmakerssteeg, die hij van de gemeente kocht. Hiervoor vraagt hij een vergunning aan om de steeg af te sluiten tegen inbraak. Daarnaast dient hij een vergunning in voor de samenvoeging van 30 met het linker buurpand op nummer 38. De bij de aanvraag behorende opmetingstekeningen tonen de begane grond en de eerste verdieping, waarbij het voorste gedeelte van het pand is weggelaten. Hierop is te zien dat het pand met voormalig huisnummer 32 al bij nummer 30 is getrokken, en dat de binnenplaats is overdekt.

De begane grond bestaat aan de voorzijde (aan de kant van de Binnen Brouwersstraat) uit het trappenhuis (links) met daarnaast één ruimte, die toen als ‘motorhal’ was ingericht. Daarachter ontsluiten dubbele deuren de werkplaats, die een grote ruimte vormt en doorloopt tot aan de achtergevel van het achterhuis. Om deze werkplaats te creëren, zijn op begane grond-niveau de achtergevel van het in 1899 gebouwde huis op nummer 30 en de binnenplaatsgevel van het pand met voormalig huisnummer 32 gesloopt. Voor de samenvoeging met nummer 38 wordt op begane grond-niveau de steeg tussen beide adressen deels overdekt, zodat de achterste gedeelten van beide panden direct met elkaar in verbinding staan.

Jos Goossens- vh firma JM Zuure

Josephus Franciscus Johannes Constantius Goossens nam in 1904 het loodgietersbedrijf van zijn baas, de heer Zuure, over. Het bedrijf was sinds 1846 gevestigd aan de Haarlemmerdijk 23 en had een werkplaats aan de daarachter gelegen Vinkenstraat. De eigenaar had geen kinderen, waardoor het bedrijf werd verkocht aan Goossens, die daar als leerling begonnen was. In 1912 kocht Goossens Binnen Brouwersstraat 30, waar hij op de begane grond het loodgietersbedrijf vestigde. Hij ging samen met zijn vrouw, Clasina Antonia Suzanna Gall, en met later negen kinderen in totaal op de 1e en 2e verdieping wonen. Een zoon nam later het bedrijf over. Hij werd de directeur en woonde met zijn gezin op de 2e verdieping en later ook 1e verdieping.

Het bedrijf werd door hem vele jaren gerund, en omdat er geen opvolgers waren, werd het voortgezet door de afdelingschefs. Helaas overleefde het bedrijf de moeilijke tijden destijds niet, mede doordat een aannemer, van wie het bedrijf nog veel geld tegoed had, hen meetrok in een faillissement. Dit betekende in 1976 het einde van een meer dan 130 jaar oud familiebedrijf in dit deel van Amsterdam.

Hans Goossens, de zoon van Jan, met wie wij onlangs spraken, gaf aan dat het eeuwig zonde was. Zijn vader had altijd ontzettend hard gewerkt in het bedrijf, en zijn opa was een ondernemend man die bijvoorbeeld een nauwe samenwerking met het bisdom had opgezet om landelijk de kerken van bliksemafleiders te voorzien.

Monumentale details

Op de foto van de achtergevel van de eerste verdieping is het restant te zien van de gevelbrede serre die hier ooit stond. De glas-in-lood bovenlichten van deze uitbouw zijn origineel, terwijl de overige twee ramen een veel latere toevoeging zijn. Geheel rechts is een deel van de gang naar het achterhuis zichtbaar. Van de serre resteert verder alleen de linkerzijmuur. Op het balkon van de tweede verdieping bevond zich in de jaren zestig nog een houten kast met een kroonlijst aan de bovenzijde.

Op de derde verdieping zijn zowel de muur tussen de keuken en de achterkamer als die tussen de kleine en grote kamer aan de voorzijde gesloopt. Desondanks is de indeling op deze verdieping, in tegenstelling tot de eerste en tweede verdieping, grotendeels origineel gebleven, inclusief de alkoof, wat vrij zeldzaam is. Ook de bijbehorende suitedeuren en -kasten, de kastenwand in de gang, de schouw in de achterkamer, de lambriseringen langs de binnenzijde van de voor- en achtergevel en twee rookkanalen met kroonlijst zijn behouden. Dit ensemble heeft, met name door de nog aanwezige alkoof, een hoge monumentwaarde.