Tweede Weteringdwarsstraat 7

De panden werden aan ons nagelaten

In 1972 waren wij de enige erfgenamen van de Amsterdamse heer A.S. van Randen. Hij had ons via zijn testament vrijgelaten om met de huizen in de nalatenschap te doen wat wij goed achtten.

Als erfgenaam werden wij eigenaar van het dubbelpand Tweede Weteringdwarsstraat 5-7. Mevrouw J. de Graaff kreeg het levenslang vruchtgebruik van 2/5 van het huis. Zij zag daarvan af tegen betaling, waardoor wij het dubbele woonhuis geheel in bezit kregen.

Ook liet de heer Van Randen ons 50% van de panden Rustenburgerstraat 360 en 362 na. Wij hebben die panden verkocht omdat de panden zich in een goede staat bevonden en omdat het voor ons niet handig was om voor 50% eigenaar te zijn van dit bezit. Het vrijgekomen geld konden we daardoor gebruiken voor de restauratie van andere monumenten. Dit vond plaats toen er nog minder waardering was voor huizen gebouwd in de 20e eeuw. Nu zouden we de panden zeker gehouden hebben.

Een soepje en chocolaadjes van de Heiligeweg

Via de oud-buurman van het pand kregen wij meer informatie over de heer Van Randen. Hij ging namelijk elke vrijdagmiddag zo’n 1,5 uur langs voor een gezellig praatje. De buurman werd dan door de heer Van Randen ontvangen in kamerjas en ze gingen zitten in de klassiek/ouderwets ingerichte voorkamer van zijn souterrain. Ze praatten dan over wat er in de wereld speelde; nooit werd er over privéaangelegenheden gesproken. Volgens de buurman zonderde de heer Van Randen zich af en had hij geen tv, dus een praatje met hem werd zeer gewaardeerd. Zijn vrouw bracht ook wekelijks een kopje soep. We hebben het nu over de periode 1968-1972. 1972 was het jaar dat de heer Van Randen overleed. Volgens de buurman kreeg hij nooit visite: “Maar toen hij overleden was stortte de stoep er bijna van in.”

De heer Van Randen leefde sober maar toch met een inwonende huishoudster, mevrouw Klaassen. Zij woonde in het appartement op zolder, dat wij anno 2024 aan het opknappen zijn. En bij een bezoek aan de heer Van Randen moesten er wel chocolaadjes van de Heiligeweg meekomen. “Als het andere waren, dan proefde hij dat meteen. Het was een interessante man, hij leefde zijn eigen leven.”

Stimulering van de textielindustrie

Tweede Weteringdwarsstraat 5-7 is gebouwd als een van de ruim 200 wevershuisjes die de stad Amsterdam in 1670 heeft gebouwd. Het idee was om zo de textielindustrie te stimuleren. Het bouwen gebeurde in opdracht van de drie godshuizen; in het geval van dit specifieke pand in opdracht van het Gasthuis. Het textielproject is vanaf het begin een mislukking geweest.

De bewoners gedurende de eerste jaren waren enkel wevers en andere vaklieden uit de textielindustrie, die soms afkomstig waren uit Frankrijk als vluchtelingen. Zo bewoonden in 1677-1682 Benjamin Poull, een Waalse wever, het pand en in 1675-1686 de Waalse wever Carel de Talijeur. De volgende groep bewoners is onbekend, maar zal bestaan hebben uit eenvoudige werklieden. Vanaf het eind van de 19e eeuw werd het huis niet langer verhuurd, maar bewoond door de familie die het bezat; de familie De Graaff. Jan Christiaan de Graaff was behanger toen hij het huis in 1863 kocht. Hij was getrouwd met de mutsenmaker/stoffeerder Elisabeth Strang.

In 1972 liet de echtgenoot (A.S. van Randen) van de kleindochter van Jan Christiaan (Anna Hillegonda de Graaff) het pand na aan Stadsherstel.

Goud- en Zilversmeden en Juweliers

Ook leuk om te melden is dat naast ons pand een atelier van Bonebakker kwam. Adrianus Bonebakker (1767-1842) werd in 1792 aangenomen als meester in het Amsterdamse goud- en zilversmidsgilde. In 1802 begon hij samen met Dirk Lodewijk Bennewitz het bedrijf Bonebakker & Bennewitz. Ze groeiden snel uit tot de belangrijkste goud- en zilversmidwinkel in de Nederlanden. Een status die bevestigd werd toen het in 1816 de opdracht kreeg om het zilveren tafelservies te maken dat door de stad Amsterdam aan kroonprins Willem II en Anna Paulowna werd geschonken ter gelegenheid van hun huwelijk.

Halverwege de jaren twintig van de 19e eeuw werd het Bonebakker & Zoon. Het bedrijf bleef opdrachten ontvangen van de Oranjes, met als hoogtepunt de kroon van koning Willem II in 1840, die ook bij alle latere kroningen is gebruikt. Ook kreeg het in 1926 de vorstelijke opdracht om een servies te maken, bedoeld als geschenk voor Amsterdam ter gelegenheid van het 600-jarig jubileum van de stad. In 1950 benoemde koningin Juliana Bonebakker officieel tot hofleverancier. In 1954 verhuisde het naar het Rokin, waar het bleef tot 2012. Er zijn ook elders vestigingen geopend, zoals in Curaçao. Tot 1980 was het een familiebedrijf. Na de verkoop is de naam Bonebakker gehandhaafd.