Gerestaureerd

Het rijksmonument Korte Leidsedwarsstraat 70, onderdeel van een tweelingpand in het centrum van Amsterdam is na een grondige restauratie weer klaar voor nieuwe bewoners. Dit karakteristieke pandje met authentieke versieringen en klokgevel is op 2 juli jl. feestelijk en officieel opgeleverd door de oud bewoners die hier 48 jaar hebben gewoond.

Gevelornamenten
In de officiële  monumentenomschrijving van het pand staat: ‘topgevel later versoberd en door rollagen afgedekt’. Dit betekent dat deze klokgevel wellicht vroeger een zandstenen omlijsting heeft gehad die later is verwijderd. Een rollaag is een rij op de kant gemetselde stenen, meestal een halve steen hoog, hier één steen hoog. Een rollaag wordt vaak gebruikt als gemetselde kleine overspanning van ramen en deuren. Een rollaag wordt ook toegepast als basis (plint) of zoals hier als afdekking van een gevel. Het pand heeft een aan de achterzijde uitgebouwde keuken, zoals vaak gebruikelijk was.

Griekse Acanthusplant siert topgevel
De topgevel van het pand is voorzien van klauwstukken, dit zijn versieringselementen die aan beide zijden van het middendeel zijn geplaatst. Dit bouwelement verbreedt het gevelvlak en zorgt voor een geleidelijke overgang tussen de verticale en horizontale richting. In dit pand gaat het om een versiering door krullen. De vorm van de krullen is afgeleid van de acanthusplant,  een inheemse Griekse plant verwant aan de berenklauw. Mede door de Griekse bouwkunst komt het acanthus motief eeuwen lang terug via de Korinthische zuilen maar ook als ornament op klokken, huizen, beeldengroepen meubels en zilver. Het weelderige alle kanten opgolvende blad van de acanthus is een prachtig en wordt veel in de architectuur toegepast.  Steenhouwers leverden klauwstukken vaak uit voorraad maar het was bepaald geen massawerk: ieder klauwstuk is uniek.

De restauratie
In februari 2013 werd gestart met de restauratie van dit vroeg 18e-eeuwse rijksmonument, die Stadsherstel in 2012 aankocht. De fundering werd vernieuwd tegelijk met de fundering van de buren, de andere helft van de tweeling. Het pand bestond vermoedelijk uit twee woningen, dat verklaart ook dat de woning twee deuren heeft aan elke zijde van de pui één. Later is het pand verbouwd tot één woning en nu na restauratie is het weer teruggebracht naar twee woningen. De tijdens de restauratie ontdekte plavuizenvloer van de begane grond, die uit allerlei verschillende plavuizen met ook verschillende afmetingen bestond, is eruit gehaald en teruggeplaatst in de keukens en een toilet. De door bouwbedrijf De Vlucht uitgevoerde restauratie is voorspoedig verlopen. Peters & van Leeuwen gaf het constructieve advies en het ontwerp werd gemaakt door architectenbureau Dinant.