1906
Bouw
B
Boutique hostel ‘Hello I’m local’
Spiegelstraat 6-8, HaarlemOorspronkelijk bestemd als pakhuis met paardenstal werd het pandje aan de Spiegelstraat 6-8 in de jaren dertig van de vorige eeuw al verbouwd tot woningen. Daarna vormde het jarenlang het toneel voor een kindertheater. Nu is het nog steeds te huur als theaterruimte, met vele mogelijkheden. En als onderdeel van boutique hostel Hello I’m local kun je er overnachten in kamers met bijzondere namen als Tante Leen, naar de Jordanese volkszangeres, de Oude Mannen Kamer en het Ondergeschoven Kindje.
2009
Stadsherstel eigenaar
2011
Restauratie
2022
Restauratie en uitbreiding
Nu
Boutique hostel en theater
Buurt
Moolesteegh
Tot twee maal toe vernoemd naar een molen
Tot 1926 heette de Spiegelstraat de (Oude) Moolesteegh of Molensteeg, genoemd naar ‘De Hoge Molen’ die in de 15e en 16e eeuw ter hoogte van deze steeg op de Lange Herenvest stond. Deze molen is in 1566 verkocht aan een molenaar in Alkmaar en daar mogelijk herbouwd.
De naamswijziging naar de Spiegelstraat was om verwarring te voorkomen met de (inmiddels verdwenen) Lange Molenstraat. De nieuwe naam verwees ook weer naar een molen: de 15e-eeuwse korenmolen De Spiegel aan de Scheepmakersdijk ter hoogte van de Spaarnwouderpoort.
Op de hoek met Spaarnwouderstraat 78 (het enige pand in het blok Spaarnwouderstraat 68-76 en Spiegelstraat 2-8 dat niet van Stadsherstel is) bevond zich gedurende lange tijd een smederij. De laatste smid, P. van der Klugt stopte met zijn hoef-, huis- en rijtuigensmederij in de jaren dertig van de vorige eeuw. Waarschijnlijk als onderdeel van deze smederij is in 1906 in de tuin van Spiegelstraat 4 een gebouw neergezet dat aan de rechterzijde dienst deed als pakhuis en aan de linker als paardenstal met twee boxen en een trap die naar de zolders leidde. De architect is Willem Frederik Doeglas (1863-1923).
Woonhuis
Doorschuiven
In Haarlem hebben veel huisnummers de toevoeging ZW(art) voor een benedenwoning of R(oo)D voor een bovenwoning. Deze toevoeging is ingevoerd in de Franse tijd (1789-1815) toen men verschillende bedragen aan belasting betaalde voor een woning op de begane grond of op een etage.
Van pakhuis en stal naar huurwoningen
Het pakhuisgedeelte is in 1926 samengevoegd met de begane grond van nummer 4 om dienst te doen als wagenbergplaats. Er wordt dan ook een tweede stal achter het pand gebouwd.
Nog weer twee jaar later wordt een bouwaanvraag gedaan voor een bovenwoning en dakopbouw ter plaatse van nummer 6 maar dit laatste gaat niet door. Wel verandert de bestemming, in 1932 wordt het bij een publieke verkoop aangeboden als huis met afzonderlijke bovenwoning. De huur bedraagt f 8,10 per week. In 1935 wordt het flinke benedenhuis met tuin en schuur te huur aangeboden voor f 3,75 p/w en ook nog in 1940 geldt deze huur, de huur van de bovenwoning bedraagt f 4,- per week. De huurprijs blijft tot 1950 ongeveer gelijk, het pand wordt dat jaar voor f 3355,- verkocht. Een jaar later wordt de arbeiderswoning op nummer 8 verkocht voor f 4000,-.
Eén huurder kent al deze woningen vanbinnen en vanbuiten: tussen 1936 en 1939 is Maarten Martinus Hameetman ( 1899-1980) bewoner van nummer 6 Zwart. In elk geval van 1942 tot 1950 komen we deze naam tegen bij de bovenwoning en in 1974 tenslotte op nummer 8. Vaker nog dan van adres, verandert Hameetman van beroep: is hij oorspronkelijk kantoorbediende op een telegraafkantoor, in de daaropvolgende jaren staat hij te boek als timmerman, chauffeur, musicus en metselaar.
Repatriëring
Zuiderkruis
Troepentransportschip vanuit Nederlands-Indië
Samen met Maria Wilhelmina Hameetman-Josselet (1900-1973), met wie hij in 1925 is getrouwd, krijgt hij vijf kinderen waarvan Jan Christiaan (1928-1988) de tweede is. In 1950 maakt hij deel uit van een van de laatste repatriëringen van de S.S. Zuiderkruis.
Tussen 1945 en 1951 werden op dit soort zogenaamde troepentransportschepen tienduizenden soldaten en burgers naar en van Nederlands-Indië vervoerd. De Zuiderkruis werd in 1944 in Oregon gebouwd als passagiersschip met de naam Cranston Victory (VC2-S-AP3) en werd in 1947 door de Nederlandse staat gekocht en in beheer gegeven bij de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd. Het had een voor oorlogsomstandigheden versterkte romp en alle accommodaties konden geventileerd en verwarmd worden.
Op 13 september vertrok de Zuiderkruis vanuit Nederlands-Indië. Aan boord zowel het 7e als 8e Regiment Infanterie / 6e Bataljon en de 42e Compagnie Aan- en Afvoertroepen. Een kleine maand later op maandag 9 oktober was de ontscheping aan de Lloydkade. Terwijl de Koninklijke Militaire Kapel marsmuziek speelde gingen de 1620 demobiliserende militairen van boord. Met autobussen werden ze naar hun woonsteden vervoerd. Ongetwijfeld werd Jan Christiaan in de Spiegelstraat opgewacht door zijn familie en kersverse echtgenote met wie hij in januari was getrouwd.
Theater
Hello I’m local
Van kindertheater tot flexwerkplek
Hello I’m local ontstond vanuit het idee om een persoonlijk, sfeervol en betaalbaar alternatief te bieden voor de goedkope hostels en budgetketens en de dure, chique hotels. Een huiselijke plek waar lokalen en reizigers kunnen genieten van geschiedenis, cultuur, kunst en architectuur. Met dit concept werd eigenaar Saskia Hurd gedeeld winnaar bij een wedstrijd voor startende ondernemers. In 2013 opende Hello I’m local haar deuren aan de Spiegelstraat.
Toen het aangrenzende kindertheater de Toverknol, dat lange tijd gevestigd was op nummer 8, de Haarlemse vestiging wilde afstoten kon Hello I’m local het nog lopende huurcontract overnemen. Toen ook nog twee panden in de Spaarnwouderstraat leeg kwamen te staan, kon het hostel worden uitgebreid en de entree worden verplaatst van de Spiegelstraat naar de Spaarnwouderstraat 74.
Naast de oorspronkelijke functie van overnachtingsplaats ontstaan spontaan steeds nieuwe ideeën. Als deze passen binnen de ruimte en binnen de buurt worden ze uitgevoerd. Zo is op de plek van de Toverknol nu Mijn Theater, te gebruiken als ruimte voor onder andere bijeenkomsten, voorstellingen, workshops en private dining. En op ‘co-working Monday’ kun je er een werkplek voor een dag huren.
Rol van Stadsherstel
Bijzondere kamers
Spiegelstraat 6-8 is onderdeel van een complex van zes historische panden in de Burgwalbuurt dat bij de overname van Stadsherstel Haarlem in 2009 in ons bezit kwam. Het voormalige pakhuis uit 1906 bestaat uit twee bouwlagen met een voorgevel in schoon metselwerk onder een plat dak. In 1926 is de stal aan de achterzijde uitgebouwd en niet veel later is het pand verbouwd tot woonruimte. De oude functie is nog herkenbaar aan de inrijpoort rechts en het hijsluik op de verdieping. Links zijn twee deuren waarvan de meest linker oorspronkelijk een venster was.
Nu bevinden zich op nummer 6 op de begane grond de garage, de gastenpantry en drie kamers: Tante Leen (naar de ‘Nachtegaal van de Willemsstraat’), de Oude Mannen kamer, en de 1-persoonskamer Nachtwacht.
Op de 1e verdieping bevinden zich nog eens vijf kamers met bijzondere namen van lokale begrippen of die een knipoog zijn naar elementen uit de Nederlandse cultuur. Er is een kamer met de naam A.J. van der Pigge, vernoemd naar de monumentale Haarlemse drogisterij, en kamers die vernoemd zijn naar de Haarlemse schilder Frans Hals en de 18e-eeuwse boekdrukker Johannes Enschedé. Dan zijn er nog de Provincie kamer en ’t Ondergeschoven kindje, naar het geïmproviseerde bedje in de lade onder de bedstee voor de jongste gezinsleden in vroegere tijden.
Kijk voor meer informatie op de website van Hello I’m local
Meer informatie
Bronnen:
Archief Stadsherstel
De Burgwalbuurt, tussen Poort en Bruggen, deel 12 serie Haarlemse miniaturen, onder redactie van Ben Speet, 1988
Delpher
Gemeente Haarlem, Monumenten & Archeologie
Het Nieuwe Instituut
Interview Saskia Hurd, eigenaar Hello I’m local (juni 2022)
Molendatabase
Noord-Hollands Archief
Troepentransportschip.nl
Aan dit project hebben meegewerkt:
2011:
Restauratiearchitect Kentie en Partners architecten
Restauratieaannemer Aannemingsbedrijf Holleman en Zonen
2022:
Hoofdaannemer D. Louman
W-installateur Herfst
E-installateur Spiering
