Huis met een
herplaatste geveltop

P

Prinsengracht 339

Prinsengracht 339, Amsterdam

Dit winkelhoekhuis werd door de Larense kunstschilder Henk Schuurman net na de oorlog vastgelegd, toen het een koffiehuis was. Tientallen jaren daarna verloor het zijn top. We gaven het bij de restauratie weer een top terug. Deze top kwam van de ‘monumentenwerf’; zij verwerken bouwmaterialen die afkomstig zijn van historische panden. Maar, er moest nog veel meer gebeuren in dit door de weduwe Groen gebouwde huis.

1617
Er staat een huis
18e eeuw
Verbouwing/splitsing
1959
Stadsherstel eigenaar
1967
Restauratie
Nu
Woningen
Het erf
1617

Het huis van de riembeslagmaker

In 1617 stond er al een huis op deze plek, want toen verkocht riembeslagmaker Jan Pieterzoon het huis en erf aan de geelgieter Abel Franszoon. Deze koper(geel)gieter had toen ook nog een perceel in de Reestraat. Abel was in 1604 getrouwd met Aaltje Idses. In 1616, hij is dan weduwnaar, trouwt hij met Annetje Ibes. Abel blijkt later de naam Van Scharpenoort/Scherpenoord te dragen.

In 1699 wordt het huis door de erven van de koopman Coenraet van Roermond verkocht. Coenraet blijkt in 1668 getrouwd te zijn met de dochter van Abel, Alida van Scharpenoort. Dochter Alida was eerder getrouwd met de plaatselijke stadsklerk ter secretarie, een administrateur bij de gemeente, Jan van Cosen.

Het hoekhuis Prinsengracht 339 wordt door de erven in 1699 verkocht met de bepaling, dat ‘alles wat over het buurpand in de Reestraat komt, zo moet blijven’ en vice versa. Want, de regenbak van het buurpand Reestraat zit voor een deel in de stoep van het hoekhuis, net zoals de zitbank en de goot. Er zal niet teveel gedoe van komen, want dit buurpand wordt tegelijkertijd door de zelfde koper gekocht.

Eigenaren
Groen

Het is bijna 100 jaar een Vleeschhouwerij geweest

In 1732 is de koper Jan Claeszn Groen, hij koopt dan ook weer beide panden. Het is bekend dat in 1742 zijn oudste zoon Claes Janse Groen een ‘groentehuis’ in het pand had.

De twee panden blijven steeds in één hand en beschreven alszijnde twee huizen, totdat ze in 1754 verkocht worden door Groen’s weduwe Grietje Jansz Bolt . Bij de omschrijving staat dan: ‘De twee door haar man gekochte huizen zijn door verkoopster “geapproprieerd” tot drie percelen’. De weduwe was opdrachtgeefster voor de bouw van de drie huizen. Een huis op de hoek Prinsengracht/Reestraat en twee in de Reestraat, worden door de weduwe van Jan Claeszn Groen weer in één koop verkocht.

In 1792 wordt voor het eerst het hoekhuis los verkocht. In dat jaar vervalt ook de precario voor het pothuis in de stoep. Johannes Stellingwerff is dan eigenaar. Tot 1835 wordt de familie aangeslagen voor het huis. De volgende eigenaar is dan J. Bach, met beroep vleeschhouwer en in 1864 is hij ook nog eigenaar. In 1879 wordt T.A. Pflughaupt met beroep slagter, als bewoner en eigenaar genoemd. Hij heeft daar dan ook weer een winkel; blijkbaar de zaak overgenomen, of had tijdelijk samen met vleeschhouwer Bach de zaak, want deze heet dan ‘Bach Pflughaupt’.

Nader onderzoek levert op dat Friedrich Adolph Pflughaupt getrouwd was met de Amsterdamse Catharina Elizabeth Bach (1833-1918). Bij een lijst uit 1903 met telefoonaansluitingen staat deze F.A. Pflughaupt als eigenaar van de firma genoemd.

Afbeelding
Henk Schuurman

Deze kunstschilder legde het huis 2x vast

We weten niet veel over deze kunstschilder, en ook niet waarom hij tweemaal ons pand vastlegde. Maar hij deed het éénmaal van binnen, het was toen 1945-1946 , het was toen een koffiehuis. Eenmaal legde hij het pand in de gevelrij vast. Wat we weten over deze schilder, is dat hij vooral werkzaam was in Laren (NH).

Henk schilderde in een realistische trant met een helder kleurgebruik en een lichte neiging naar het kubisme. Hij exposeerde zowel solo als in groepsverband en is met werk vertegenwoordigd in verschillende collecties van bedrijven, instellingen en particulieren. Hij maakte onder andere stillevens zoals bloemstillevens.

Rol van Stadsherstel
Een grote hoek opgeknapt

Het hoekhuis, van na 1732, heeft een hoge houten winkelpui die omloopt in een gedeelte van de zijgevel. In de zijgevel zit ook de toegang tot de bovenwoningen. Het heeft een ingezwenkte halsgevel met zandstenen aanzetvoluten en gebogen afdekking. De huidige zandstenen onderdelen zijn niet de originele, want die waren halverwege de 20e eeuw van het pand gehaald, en kennelijk niet bewaard. Zodoende moest er bij de restauratie gezocht worden naar een top uit de 18e eeuw, die werd gevonden bij de monumentenwerf.

Het hoekhuis op de hoek Prinsengracht/Reestraat was heel lang van één eigenaar, met het huis erachter. Toen de 2 panden later 3 panden werden, kwamen er gescheiden eigenaren. Maar in 1959 kwam er weer 1 eigenaar in beeld en dat was Stadsherstel.

Toen kochten wij dit huis, tegelijkertijd met nummer 337, aan van de makelaar F.J. Schopman. Stadsherstel werd ook eigenaar van 333 en 335. De grote bouwkundige restauratie van de panden Prinsengracht 333-339 vond plaats in 1967. Het buurpand in de Reestraat kwam in 1969 in eigendom. Tot op heden heeft Stadsherstel in de Reestraat totaal 10 panden gerestaureerd.

Meer informatie

Bronnen:
Archief Stadsherstel
Stadsarchief Amsterdam
Beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed
Beeldbank Rijksmuseum
Delpher

Cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om uw gebruikerservaring te optimaliseren en het webverkeer te analyseren. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Lees meer over hoe wij cookies gebruiken. Als u akkoord gaat met ons gebruik van cookies, klikt u op "Ok, ik wil verder".
instellingen
Functionele cookies: deze cookies zijn nodig voor een goed werkende website
Analytische cookies: deze cookies worden gebruikt om statistieken van de website bij te houden. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Tevens wordt het laatste octet van het IP-adres automatisch gemaskeerd.