Oudezijds Achterburgwal 199

Met de vlas- en garenmarkt op het Rusland

De naam Oudezijds Achterburgwal duidt op een zeer oude locatie. Vóór het jaar 1385 deelde de rivier de Amstel de stad in twee vrijwel gelijke delen: de oude zijde (met de Oude Kerk) en de nieuwe zijde (met de Nieuwe Kerk). Elke zijde werd begrenst door een burgwal. Omstreeks 1385 werden er in verband met de stadsuitbreiding aan beide zijden nieuwe wallen gegraven. Er zo ontstonden de Voor- en Achterburgwal oude zijde, en de Voor- en Achterburgwal nieuwe zijde.

De voorvoegsels ‘Oudezijds’ en ‘Nieuwezijds’ dateren pas uit de 15e eeuw. Daarvóór werd gesproken van respectievelijk de ‘Kerkzijde’ en de ‘Windmolenzijde’. Weer een paar eeuwen later, in 1867, werd de Nieuwezijds Achterburgwal gedempt en bij die gelegenheid omgedoopt tot Spuistraat. De Nieuwezijds Voorburgwal werd gedempt in 1884, maar behield, alhoewel ook zij geen ‘wal’ meer was, toch haar naam.

Ons huis is gebouwd op het terrein van het toenmalige Ursula Klooster, ook wel het Elfduizend Maagdenklooster genoemd. Om wat extra te verdienen hadden de nonnen huisjes gebouwd aan de randen van hun terrein. Op het kloosterterrein mochten in de panden geen beroepen uitgeoefend worden die veel lawaai of stank veroorzaakten.

De speldenmaker Jan Jansz. had van deze bepaling geen last toen hij in 1588 het huis Oudezijds Achterburgwal 199 kocht. Het was een strategische aankoop; op het Rusland werd aan het eind van de 16e eeuw de Vlas- en Garenmarkt gehouden. Rond de tijd van Jan Jansz. werden er plafondschilderingen aangebracht op de begane grond, in de achterkamer zijn deze nu nog aanwezig.

Oranjegezinde schilderingen of vruchtbaarheidssymbolen

De vloerdelen zijn geelachtig beschilderd en voorzien van een roodachtige houtimitatie. Langs de balken en in het midden van de vloerdelen is een donkerkleurige smeedwerkimitatie te zien, inclusief beschilderde nagels in de stijl van Vredeman de Vries, een architect, tekenaar en schilder die leefde van 1527 tot 1609.

Binnen het smeedwerk bevinden zich gele ovalen en rechthoeken, met afbeeldingen van een takje druiven of een takje met een sinaasappel. De andere vlakken zijn voorzien van trossen fruit of bloemen. Boven en onder de trossen zijn zwartachtige sjablonen geplaatst. De balken hebben ook een zwartachtige ondergrond, voorzien van een paarsachtige bies met een geelachtige kabel. Deze biezen bevinden zich aan de onderkant en zijkanten van de balken.

Misschien verwijzen de sinaasappels wel naar Willem van Oranje of één van zijn opvolgers. Het graafschap, later prinsdom ‘Orange’ in Frankrijk kwam door huwelijken en vererving in 1530 aan de familie Nassau. De kleur met de identieke naam; oranje, is in ieder geval symbolisch geworden voor het vorstenhuis en voor Nederland. Daarnaast staan sinaasappelen symbool voor vruchtbaarheid, omdat de sinaasappelboom het hele jaar vruchten geeft. Ook de druiventros geldt als symbool voor vruchtbaarheid en vreugde.

Ontwerper van de Amsterdamse School pui

Eind 19e eeuw was ons huis in gebruik bij Ingenhoes & Zn., Wed. H.W. , Meubelmakers en Behangers. Tot 1959 hadden zij hun toonzalen op de begane grond van Oudezijds Achterburgwal 197 (niet van Stadsherstel), Oudezijds Achterburgwal 199/Rusland 1, Rusland 3 en Rusland 5. De firma Ingenhoes runde haar bedrijf in totaal 106 jaar op het Rusland. In 1928 lieten zij voor de oude gevel, gebruikmakend van de oude constructieonderdelen, een Amsterdamse School pui ontwerpen door Bernardus Wilhelmus Josephus (Robert) Deppe.

Deppe werd op 9 maart 1902 in Amsterdam geboren. Hij volgde opleidingen aan de Tekenschool voor Kunstambachten in Haarlem, de Hendrick de Keyserschool in Amsterdam en de Industrieschool van de Maatschappij voor den Werkenden Stand, ook in Amsterdam. Hij was architect, bouwkundige èn tekenaar. Veel van zijn onderwerpen betroffen dieren, figuurstudies en landschappen of reisschetsen.

In 1929 vertrok hij naar Java (Surabaya). Van 1933 tot 1937 was hij werkzaam bij de Gemeente Batavia. Zo ontwierp hij in 1937 de ‘Pasar Gambir’, het Koningsplein te Batavia en in Vogelenzang de ‘Pendoppe’ (Indische open galerij waar ook vergaderingen plaats hebben). In 1937 ontwierp hij de verlichting van de Harmoniebrug in Batavia ter gelegenheid van het huwelijk van Prinses Juliana en Prins Bernhard. Hij overleed op 14 november 1943 bij de aanleg van de Birma-Siam spoorlijn.

Een mix tussen een winkel en een galerie

Het is ontzettend mooi dat er in de oude meubelwinkel nu weer een interieurwinkel zit. WonderWood is een mix tussen een winkel en een galerie. Hier ontdekt u de wondere wereld van hout in design, meubelen, kunst, gadgets en nieuwe talenten. Achter elk meubel of kunstobject zit, net zoals achter elk monument, een verhaal. WonderWood heeft een interessante brede collectie vintage stoelen en tafels uit de jaren 40, 50 en 60. Naast hun zeldzame originelen verkopen ze ook heruitgaven van bekende designmeubelen. Ook tonen ze nieuwe designstukken van Nederlandse ontwerpers die passen bij hun concept . En, heel mooi; u kunt bij een bezoek aan de winkel dus ook het 16e eeuwse plafond bekijken.

www.wonderwood.nl