Obiplein 18

Kerk, pastorie, nonnenhuis en scholen

In 1924 koopt het parochiaal kerkbestuur van de gemeente Amsterdam het terrein begrensd door het Ambonplein, de Obistraat, de Halmaheirastraat en de Batjanstraat, groot ongeveer 6500 m², tegen een prijs van ƒ 30 per m². Als architect wordt vervolgens Jan Stuyt gekozen.

Stuyt bouwt er de Gerardus Majellakerk (1926) en een aantal gebouwen daaromheen. Het gaat om een geheel aan scholen voor kleuter-, lager- en uitgebreid lager (ULO), een pastorie en een nonnenhuis. Er waren aparte schoolgebouwen voor jongens en meisjes.

Hoewel de gebouwen rondom de kerk bij een eerste aanblik erg op elkaar lijken, verschillen ze onderling behoorlijk, zowel in vorm als in detail. Stuyt slaagde erin deze gebouwen met hun verschillen en diverse functies als een samenhangend geheel neer te zetten.

De gebouwen zijn rijksmonumenten wegens de cultuurhistorische waarde als illustratie van maatschappelijke ontwikkelingen binnen het katholicisme, waarbij kerkelijke- en onderwijsgebouwen werden geconcentreerd. Tevens ensemblewaarde vanwege de ruimtelijke, architectonische en historisch-functionele relatie met de overige complexonderdelen.

Dakoverstek met decoratief latwerk

De in oorsprong L.O. meisjesschool is in rationalistische stijl gebouwd en aan de noord/noordoostzijde van het Majella complex gesitueerd. Het hoekpand ligt binnen de rooilijnen van het rechthoekige terrein van de R.K enclave rond de Gerardus Majellakerk.

Het langwerpige pand, dat evenwijdig aan de straat is gelegen, telt drie bouwlagen onder een omlopend schilddak waarin aan de voorzijde twee driehoekige dakkapellen (met halfronde raampjes) en aan de achterzijde, in het verlengde van de muurdammen, vier schoorstenen zijn aangebracht. Opvallend is het grote dakoverstek dat aan de onderzijde van cassetten is voorzien, die in een helderblauwe kleur zijn geschilderd.

De gevels zijn in baksteen (kruisverband) opgetrokken en ter hoogte van de plint voorzien van een omlopende sierband van rode baksteen voorafgegaan door een streklaag in rode baksteen. Een kleurrijk omlopend fries van siermetselwerk sluit de gevels af, maar wordt in de achterzijde door de vensters doorbroken. De vensters worden alle door een betonnen rand omlijst en rusten op natuurstenen lekdorpels.

PASTOOR / HESSEVELD / L.O. / SCHOOL

De voorgevel (Obiplein) is symmetrisch ingedeeld, waarbij de vensters zijn geconcentreerd om het midden. De centraal geplaatste entree heeft in de portiek een smeedijzeren hek. Boven het portiek komen per verdieping acht naast elkaar geplaatste raampjes voor. Ter weerszijden van het middendeel is per verdieping een draairaam met bovenlicht aangebracht. De linker zijgevel (Halmaheirastraat) is behoudens een venster, dat per verdieping rechts in de gevel is geplaatst, blind uitgevoerd. Ter hoogte van de verdiepingsvloeren is een gevelsteen geplaatst met: ‘Ao.MCMXXVI.D’ [1926] en boven in een ruitvormige steen: ‘PASTOOR / HESSEVELD / L.O. / SCHOOL’.

De achtergevel heeft drie vensterassen van drie gekoppelde stolpramen met gedeeld bovenlicht. Alleen op de begane grond komt in de twee linker assen een deur voor in plaats van een stolpraam. De vensters op de derde bouwlaag onderbreken het fries.

Klimtoestellen in gymlokaal behouden

Bij de Hesseveldschool zijn de gangen en trappen aan de straatzijde op het noorden geprojecteerd. Daardoor is dit het enige gebouw dat aan de straat een vrijwel gesloten gevel heeft. Het vele daglicht komt via de zuidgevel de acht lokalen binnen.

In het originele interieur is met de verbouwing zo veel mogelijk behouden gebleven. In het gymlokaal kwamen enkele toestellen zoals de klimrekken tegen de muur, en de ringen aan het plafond terug. De schoolborden, die nog altijd in bruikbare staat verkeren, zijn eveneens weer aan de muur bevestigd.

Verder is het trappenhuis met de witte tegels, de houten armleuning en de blauwgrijs geschilderde spijlen nog zoals origineel. Ook de geel-rode glas-in-loodramen transformeren je terug naar begin twintigste eeuw. Binnen zijn nu de lokalen op de tweede verdieping gekoppeld aan de zolder, die vroeger uitsluitend als opslag dienstdeed. Daarmee is nu in totaal circa 600 m2 werkruimte gecreëerd.