Kloveniersburgwal 47

Een lakenkoopman uit Antwerpen bouwt het huis

In 1601 kocht de Lakenkoopman Dirk Honckeboer het lege stuk erf waar hij dit hoekhuis en meer panden in de steeg ernaast op liet bouwen. De panden zijn eeuwen lang in bezit geweest van steeds dezelfde eigenaren. De geschiedenis van de eerste eigenaren totdat Dirk Tulp eigenaar werd, kunt u HIER lezen bij de beschrijving van één van de panden in de steeg; de Onkelboerensteeg 2.

Het hoekhuis, dat uit twee panden bestond, kreeg de naam Huis van Nassauwen. Een gevelsteen, die in het laatste kwart van de 18e eeuw van daar verhuisde naar een pakhuis aan de achterliggende Zanddwarsstraat 12, is daar nog een restant van. De steen is uit de eerste helft van de 17e eeuw en toont een kasteel. De hoofd- en bij gebouwen en diverse torentjes steken uit boven een versterkte muur. In de muur zijn halfronde bastions aangegeven. Links leidt een ophaalbrug naar een toegangspoort met aan weerszijden twee vlakke torens. Op de onderrand staat : INT HUYS VAN NASSOU.

Wapenhandelaar en burgemeester

Van 16?? tot 1637 wordt het huis gedeeltelijk gehuurd door de regent Dirck Bas (1569-1637). Hij was wapenhandelaar, schepen, bewindhebber van de VOC, diplomaat en maar liefst dertien keer burgemeester van Amsterdam tussen 1610 en 1637. Hij was in 1595 getrouwd met Grietje Elberts en na haar overlijden met Grietje Jans Snoucken.

Zijn dochter Margaretha Bas trouwde met koopman en VOC-kapitein Dirck Kerckrinck. Uit dit huwelijk werd de medicus Theodor Kerckring geboren. In 1637 hertrouwde zij met Willem van Loon. Zijn andere dochter; Agatha Bas, trouwde in 1638 met Nicolaes van Bambeeck. ‘Het lijkt erop dat hun late huwelijk niet de zegen van haar vader had en hun echtverbintenis daarom pas na zijn dood tot stand kwam.’

In 1631 huurt Daniel van Liebergen ook een deel van het huis en na zijn overlijden en dat van zijn vrouw bleef hun zoon Nicolaas van Liebergen, getrouwd met Agneta van Heuvel er tot 1659 wonen. En in 1660-1661 wordt Jacob Mathijssen van der Wijck huurder.

De vrouw van Jan Six I erfde het huis

In de tijd dat het huis verhuurd was bleef het eigendom van familie van de tweede eigenaar, Cornelis van Lockhorst. Zijn zoon en schoonzoon verkochten het huis in 1669 aan Dirck Tulp (1624-1682) die er tot zijn dood blijft wonen. Dirck was de zoon van de bekende chirurgijn Prof. Nicolaes Tulp die afgebeeld staat op een schilderij van Rembrandt.

Dirck Tulp trouwde in 1650 met Anna Burgh, de dochter van burgemeester Albert Burgh. Het echtpaar ging in 1669 naar dit huis verhuizen.

Zijn vrouw, in 1672 overleden, was een nicht van Coenraad van Beuningen. Ondanks zijn goede contacten werd Dirck Tulp nooit burgemeester. Tulp werd door burgemeester Gillis Valckenier een ‘onwetende pluimstrijker’ genoemd, dit na zijn tweejarig verblijf buiten ’s lands, zonder berichtgeving dienaangaande. Uit zijn tweede huwelijk met Katharina Resteau werden vier kinderen geboren. Zijn dochter zou later trouwen met Nicolaes Witsen. Dircks halfzuster Margaretha Tulp, uit het tweede huwelijk van zijn vader, trouwde in 1655 met Jan Six I.

Door vererving komt het huis in 1682 via Margaretha Tulp aan Jan Six I. Dit is ook weer een link met Rembrandt, want deze heeft een beroemd geworden portret van Six gemaakt. Het echtpaar Six en Tulp zullen het huis nooit bewonen, maar blijven eigenaar tot 1770.

Verbouwing huis

In 1770 wordt Sophia Maria Agatha van der Muelen (1705-1793), weduwe van Jan Huydecoper(1693-1752)de eigenaar. Zij laat de huizen kort daarop verbouwen tot een vierraamsgevel met een doorgaande lijst, over een fries met trigliefen. De gevelsteen ‘In’t huys van Nassou’ wordt dan verplaatst naar de achterliggende Zanddwarsstraat waar ze in de nok van de pakhuisgevel op nr.12 wordt ingemetseld.

Sophia Maria Agatha is een dochter van Willem van der Muelen en Sophia Huydecoper. Uit het huwelijk van de eigenaresse worden drie kinderen geboren waarvan Willem Huydecoper, Heer van Nigtevecht in 1764 trouwt met Constance Isabelle Ferdinande van Weede. Hij erft het huis na het overlijden van zijn moeder en blijft er waarschijnlijk tot zijn dood wonen. Van 1815 tot rond 1900 blijft het huis, mogelijk via vererving, in handen van de familie Huydecoper.

Daarna komt, het pand – tot 1926 – in bezit van de Disconto en Effectenbank, waar de Joodse Eduard Gerard Korijn de eigenaar van was. Zijn zoon Lodewijk Korijn verkocht deze bank. Hierna begon Lodewijk in 1930 zijn eigen effectenkantoor en bank die in 1941 beiden werden opgeheven ten gevolge van de onteigening van joodse bedrijven door de bezetter in dat jaar.

Disconto en Effectenbank

In 1920 laat de Disconto en Effectenbank een ingrijpende verbouwing plaatsvinden naar ontwerp van de huisarchitect van de V&D, Jan Kuijt Wzn. (1884-1944). De zware plint van de pui maakt hij van Noors peridotiet. Daarboven gaat hij verder in travertijn en zandsteen. Het wordt in Amsterdamse Schoolstijl ontworpen, net zoals het interieur van de begane grond en de eerste verdieping.

Binnen is links in de hal de portiersloge bewaard gebleven. In het lagere deel van de vestibule zijn de vloer en de lambrisering bekleed met marmer in verschillende kleuren.

De vloer van het hoger gelegen deel van de vestibule is ook van marmer. De wanden hebben een hoge lambrisering van hout. De deuren en panelen hebben een gesneden omlijsting. Een royale bordestrap verbindt de begane grond met de eerste verdieping. Een glas-in-loodraam met een kwalitatief hoogstaande vormgeving, aan de zijde van de steeg, zorgt voor de lichtval in het trappenhuis. De trap is verder verrijkt met een gesneden houten lambrisering en een sierlijk traphek van gietijzer (in een meer traditionele vormgeving dan het glas-in-loodraam). De trap komt uit in een hal op de verdieping. Deze ruimte heeft een loket en twee deuren die toegang geven tot de ruimten op deze verdieping, zoals de directeurskamer.