Op 20 februari 2020 tekende Dorothy Beynes Heijmeijer van Heemstede samen met de voorzitter van de Vriendenvereniging bij onze huisnotaris voor de oprichting van het fonds. Daarbij gaf zij gelijk aan dat ze in haar testament heeft laten vastleggen dat ze een deel van haar vermogen nalaat aan haar fonds bij de Vrienden. De ondertekening was een feestelijk moment, onder het genot van een champagnetaartje werden naast mooie verhalen over de geschiedenis van Amsterdam en kunst ook persoonlijke verhalen uitgewisseld.
Dorothy is voor ons geen onbekende geefster. Zo gaf zij bijvoorbeeld eerder, via haar stichting Heijmeijer van Heemstede, aan het Kleinste Politiebureautje van Nederland en De Hollandsche Manege en adopteerde zij een zuil van de Haarlemmerpoort. In ons magazine vertelde zij al hoe wonen in dezelfde straat als de manege.
Wonen vlakbij de manege
“Wij woonden op de Vondelstraat 73, op het pleintje van de kerk, aan de ingang van het Vondelpark in een 19e-eeuws huis, dat net als de andere huizen in die buurt gebouwd was door Cuijpers, die overigens ook nog in ons huis had gewoond. Tegenover ons woonde mijn grootmoeder en daarnaast nog een oom en tante. Vroeger was het een mooie en stille straat, saai eigenlijk. Je zag af en toe een kindermeisje met de babywagen richting het toen nog rustige Vondelpark wandelen of een huisknecht gestoken in een rood/wit gestreept jasje die de ramen waste.
De kerk was een mooi klein kerkje in neogotische stijl met alle beelden en attributen, waar nu helaas niets meer van over is.
Wij reden allemaal paard in de Vondelmanege, zowel mijn moeder als mijn zusje, broer en ik. Als je een beginneling was kwam je op VOS te zitten, een heel zoet en suf paard dat kalm rondkuierde, ongeacht wat je aangaf. Na verloop van tijd kreeg je dan steeds een pittiger beestje toegewezen.
De piqeur (ik geloof dat hij Jaspers heette) was een strenge man, strak in het pak met hoge laarzen. Ik kreeg van mijn ouders ook echte laarzen en een roestbruinkleurige outfit met stoere cap. “De billen erin”, riep hij steeds en dat deed ik zodanig dat mijn paard struikelde, maar ik bleef er stevig opzitten.
We leerden springen, rijden in amazonezit en carrousel rijden. Soms gingen we ook naar het Vondelpark. Toen ik ongeveer elf jaar was ging ik naar kostschool en was het uit met de pret. In de Manege heb ik zo’n zes jaar met veel plezier gereden, maar ik heb het later nooit meer gedaan. Mijn broer heeft zijn hele verdere leven wel veel gereden en had ook een eigen paard toen hij als volwassen man in Apeldoorn ging wonen. Die periode in de Manege heeft op hem dus de meeste invloed gehad. Ik ben blij dat Stadsherstel nu de Manege gaat opknappen, want in die buurt is al zoveel verwoest!”
Over vogels in keukens
Dorothy woont nog steeds in Amsterdam en ze houdt ervan de stad te verfraaien. Daarom schonk ze drie tegeltableaus, waarvan twee van een vogel in een kooi. Deze stonden in haar huis in de keuken en ze kon dan altijd, tijdens rondleidingen, het verhaal over vogels in keukens vertellen.
“In veel Amsterdamse keukens vindt men de tegels met kooitjes en vogels. Dat komt uit de tijd dat er nog op open vuur werd gekookt en er vogels in de keuken gehouden werden. Bij gebrek aan frisse lucht kukelden de vogels van hun stokje (denk aan de uitdrukking, van je stokje gaan), dat was een signaal voor de kookster om de ramen en deuren open te zetten. Tot ver in de 19e eeuw namen mijnwerkers om dezelfde reden een vogeltje in kooitje mee de mijn in.”
Over vogels op tegels
Afbeeldingen van dieren op tegels vormen een veelzijdige groep, vogels vallen daar ook onder. Ze zijn altijd gebaseerd op prenten uit de 16e- en 17e-eeuwse zoölogieboeken die in Duitsland en de Nederlanden verschenen. Soms werden werken van beroemde kunstenaars als voorbeeld gebruikt. Afbeeldingen van vogels komen op Nederlandse tegels veel voor. In de 18e en 19e eeuw kwamen er tableaus met kanaries en papagaaien in kooien. Er zijn veel verschillende ontwerpen die vaak werden gekopieerd.
De tegeltableaus zullen wij in de te restaureren rijksmonumenten Kerkstraat 414-418 aanbrengen. Echte Amsterdamse pandjes waar deze tegels perfect passen. Als we starten met de restauratie dan organiseren we natuurlijk weer voor alle monumentenliefhebbers een open dag. Dat zal waarschijnlijk na de zomervakantie plaatsvinden. En als de tegels een plek in de panden hebben gevonden, bent u natuurlijk ook van harte uitgenodigd.
Een eigen fonds oprichten?
Interesse om zelf een fonds op naam op te richten? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek. Wij kijken graag met u naar de mogelijkheden.
