Lauriergracht 21

Het erf uit de boedel van een tuinman

In 1619 koopt metselaar Jan Egbertszn de erven 4, 5 en 6 aan de Lauriergracht, die aan de achterzijde grenzen aan het Margrietenpad. Hij kocht ze uit de boedel van de tuinman Adriaen Jansz. Cnol. Meteen bouwt hij de huizen nummer 19, 21 en 23 op dit stuk grond, dat hij gelijk ook weer in dat jaar verkoopt. Het huis 21 wordt later aangeduid als ‘staend naast de Bruynvis’. De Bruynvis was nummer 23, waar de erfgenamen van François de Bruyn eigenaar van waren. De huizen 21 en 23 hadden een gezamenlijke bouwmuur. Aan de achterzijde van huis 21 had deze familie De Bruyn ook nog bezit, weer met een gezamenlijke muur tussen pand 21, en het stuk daarachter. Nummer 23 wordt later aan een afslager van vis verkocht, zijn beroep paste in ieder geval mooi bij zijn huis “De Bruynvis”.

Volgens de archieven in latere eeuwen woont in 1742 de muziekmeester Paul Percham in het pand. In 1744 moet er betaald worden voor een pothuis met daarin een secreet, in 1841 vervalt die betaling. In 1851 woont er een winkelier, in 1864 een oppasser en in 1879 een meubelmaker.

Het pand zou gesloopt worden

In 1886 werd er door de gemeente aan de heer P.J.A. Crispijn toestemming gegeven voor het oprichten van een likeurstokerij in dit pand. Vijf maanden later wordt er een schoorsteenbrand geblust. Dat neemt niet weg dat er, weer een paar jaar later, in 1892, toestemming gegeven wordt door de gemeente aan J.F. Roesche ‘voor het plaatsen van een fornuis tot het gloeien van bouten en tot het solderen van klein koperwerk in de kelder van dit pand’. De oorspronkelijke vorm van nummer 21 is onbekend. Op 30 januari 1879 verzocht de toenmalig eigenaar die meubelmaker was, toestemming tot het verbouwen van het perceel. In elk geval zijn toen de voorgevel, de kap en de indeling geheel vernieuwd.

In 1904 staat er in een krantenbericht dat het pand, samen met drie aangrenzende bouwvallige percelen aangekocht is door de gemeente, om gesloopt te worden ‘ten behoeve van het maken van een speelplaats voor school K’. Waarom deze plannen niet door zijn gegaan is niet bekend.

Gescheiden toegangspoorten voor jongens en meisjes

School K, aan de Lauriergracht 4-6 was een voormalige openbare tussenschool, met een gymnastieklokaal en een woning voor de hoofdonderwijzer en zijn gezin. De klaslokalen waren op het binnenterrein gebouwd. Bij de ingang aan de gracht werd gebruik gemaakt van twee toegangspoorten: één voor jongens en één voor meisjes.

Voor een tussenschool moesten ouders wél schoolgeld betalen, maar minder dan voor burgerscholen. Later werden het scholen van de tweede klasse.

In 1960-61 ontstond door demografische oorzaken overtolligheid van scholen, en werden de klaslokalen door de gemeente verbouwd tot ateliers. Eén van de eerste gebruikers was kunstenaar Aat Veldhoen. Het gebouw, uit 1875 is ook nu nog altijd in gebruik als atelierruimte.