Zonnetjes van Stadsherstel

Kent u de verhalen over de zonnetjes van Stadsherstel al? Kom erachter welke betekenis de gevelstenen met de afbeeldingen van een zon hebben. En weet u waar de panden van Stadsherstel aan het Zonnewijzerspad staan? Ontdek meer…

Gevelsteen schrikkeljaar – Nieuwe Keizergracht 37

In 1996 werd de gevelsteen het schrikkeljaar in het monument Nieuwe Keizersgracht 37 aangebracht. Het is een steen met een stralende zon die van een gezicht is voorzien met de tekst: ‘eens in de vier jaar’. Op de hoeken staat het jaartal 1996.

Tobias Snoep, eigenaar van Snoep & Vermeer Natuursteenwerken B.V., weet zich het volgende nog over de steen te herinneren:
‘’In het voorjaar van Wim Vermeer zijn overlijden heeft Wim dit steentje op de bonnefooi ontworpen en gehakt. Hij had daar geen specifiek doel voor maar wilde iets met het schrikkeljaar. Misschien voor hem een magisch jaar omdat 1996 het laatste schrikkeljaar van dat millennium was. Wat opvalt is dat ik zijn beeltenis in het gezicht van het zonnetje herken. Wim overleed in oktober van dat jaar. Toeval?’’

De Stichting Vrienden van Amsterdamse Gevelstenen zocht een goede bestemming voor de steen en vond Stadsherstel de geschikte partij. Bij de onthulling werd een toespraak gehouden ter nagedachtenis van Wim Vermeer.

Oprichter van Stadsherstel Geurt Brinkgreve schreef over de gevelsteen in het blad Binnenstad 176 (mei 1999):

Schrikkeljaar 1996
De laatste gevelsteen die de in 1996 overleden beeldhouwer Wim Vermeer ontwierp en hakte, werd op 29 maar jl., zijn verjaardag, onthuld in het pand Nieuwe Keizersgracht 37 “als dankbetuiging voor alle verfraaiingen die hij aan vele panden in Amsterdam en met name aan panden van Stadsherstel heeft aangebracht”.

Samen met zijn collega Tobias Snoep had Wim Vermeer de herleving van de gevelsteen als een eigen genre van ambachtskunst voortgezet na de liquidatie van het restauratieatelier Uilenburg in 1986, waar beide beeldhouwers door Hans ’t Mannetje in dit vak waren opgeleid.

Gevelstenen vertellen een verhaal in voorstelling en tekst, bij voorkeur in de vorm van een raadsel. De tekst van de steen ‘Schrikkeljaar’ begint linksboven en volgt dan, met de cijfers op de hoeken, de vier randen: 1 eens 9 in de 6 vier 9 jaar. In het hart een knipogend masker te midden van stralenbundels. Het huis Nieuwe Keizersgracht 37 werd in 1996 gedeeltelijk gerestaureerd. De perfect op zijn plaats passende steen legt het jaartal vast.

Een stijlvol en hartverwarmend gebaar!

Geurt Brinkgreve

Pakhuis de Zon, naast de Maan – Reguliersgracht 11-13

Op de pakhuisluiken van de twee panden staan de namen van de pakhuizen geschreven. Eind vorige eeuw is er een gevelsteen aangebracht, ontworpen door Jaap Hulscher, adjunct-directeur van Stadsherstel. In de gevelsteen zijn afbeeldingen te zien van een zon en een maan met daarbij de tekst: ‘bij dit heelal dient gemeld vanwege Stadsherstel hersteld’. De steen is aangebracht ter gelegenheid van de verjaardag van oud-directeur Hengeveld. De vergulde letters van de steen vormen samen zijn achternaam en aan de rechterzijde is zijn paraaf aangebracht. Links is het oude logo van Stadsherstel te zien. Het logo is voorzien van drie andreaskruisen met een balk er doorheen wat de restauratieactiviteiten van Stadsherstel verbeeldt.

Waarom de pakhuizen de Zon en de Maan deze namen dragen, weten wij tot op heden niet. Kunt u het ons vertellen? Stuur een e-mail naar vrienden@stadsherstel.nl

Het Zonnehuis aan het Zonneplein (Amsterdam-Noord)

Ook heeft Stadsherstel natuurlijk het monumentale theater het Zonnehuis. In dit authentieke theater heeft de afgelopen maand de cast van Kiss of the Spider Woman gestraald. De voorstelling was een groot succes en kreeg veel recensies met vier sterren.

Alex Klaasen, hoofdrolspeler in Kiss of the Spider Woman was te gast bij het televisieprogramma Jinek. Tijdens de uitzending vertelde hij vol trots: ‘’Het is een mooie zaal en ik vind het fantastisch om hier te staan. Ik denk dat het wel een nieuwe hotspot zou kunnen worden!’’

Meer info en benieuwd naar de mogelijkheden in dit pand? Klik hier. 

Het Zonnewijzerspad (Zaanse Schans)

Stadsherstel Zaanstreek bezit 23 panden op de Zaanse Schans en zes daarvan staan op het Zonnewijzerspad. Enkele jaren geleden heeft één van de huisjes nog een tijdje als locatie voor ‘artist in residence’ gefungeerd. Kunstenaars woonden en werkten in dat pand met de bedoeling geïnspireerd te worden door de Zaanse Schans. Bij het Zonnewijzerspad ligt een zogenaamde ‘overtuin’ met een zonnewijzer die behoort bij een pand aan de Kalveringdijk.

Overtuin

De Zaanse kooplieden die “aan weg en Zaan” woonden beschikten vroeger vaak over een overtuin. Deze werd aangelegd aan de andere zijde van de weg over de wegsloot, onder meer om een vrij uitzicht zeker te stellen. In deze overtuinen, maar ook in de doorgaans piepkleine voortuintjes, waarop de ‘dooddeur’ naar de pronkkamer uitkwam, bootste de Zaankanter graag de pracht en praal na van bijvoorbeeld de grote tuinen uit de tijd van Lodewijk XIV. Er waren er waarin het onontbeerlijke ‘bleekveldje’ in het midden van de tuin de vorm van een hart of van een waaier had gekregen, met in het centrum een marmeren beeldje, meestal dat van een bazuin-dragende engel ‘De Faam’. ook een zonnewijzer, was een geliefd centraal object. Daaromheen lagen met zand en schelpen bestrooide paadjes, slootjes, heuveltjes, bruggetjes en kunstig geschoren heggetjes.