Kerkstraat 414

Sinds 1672 het huis van de smid

De geschiedenis begint in 1669, wanneer kalkkoper Lambertus van Tilt het erf nummer 34 van Burgemeester en Thesaurieën van Amsterdam koopt. In datzelfde jaar neemt koopman Gerrit van Enst het over en verkoopt het door in 1671. In dit geval aan meester-huistimmerman Mattijs Janszn van Diemen. Van Diemen bouwt de panden en verkoopt ze in 1672 gelijk door aan Laurens Lasonder, meestersmid. Dit is de eerste smid in de geschiedenis van de panden, maar zeker niet de laatste. 

Een andere smid, Jochem Willem Blankscheen, neemt de panden in 1765 over. Blankscheen was geen onbekende want hij huurt de drie panden in ieder geval al sinds 1742 voor 180,- florijn. In 1769 worden de monumenten verkocht voor 5.000 florijn en 600 florijn wordt voor de smidsgereedschappen betaald.

Verder onderzoek wijst uit dat sinds 1834 de Smid G. Rutter in het pand heeft gewoond,  vanaf 1864 is er sprake van een werkplaats in 414-416 en woont hijzelf op nummer 418. In 1879 is J.G. Rutter de bewoner en huurder van de werkplaats. De Rutters blijven tot 1935. In een oude advertentie is zelfs te lezen dat Fa G. Rutter en Zoon sinds 1797 bestaat. Of ze toen al onze panden huurden is niet bekend.

Daniël Stalpaert ontwierp de Kerkstraat

De Kerkstraat is onderdeel van de Vierde Uitleg van Amsterdam, ontworpen door stadsarchitect Daniël Stalpaert en vanaf 1658 aangelegd.  Het ontleent haar naam aan het plan om vier geplande kerken in deze stadsuitbreiding met elkaar te verbinden: de Amstelkerk, de Oosterkerk en twee kerken die nooit zijn gebouwd, één bij het Molenpad en één bij de Weesperstraat. De drie panden bevinden zich vlakbij de Magere Brug. Aan de overzijde van de Amstel gaat de straat over in Nieuwe Kerkstraat.

Kerkstraat 414 is een rijksmonument, gebouwd in 1671 als een ondiep winkelwoonhuis. Het is samen met haar buurpand geplaatst onder een dwarse kap. Het heeft een houten winkelpui.

In 1935 zijn de beide panden samengevoegd naar een ontwerp van Cornelis J.H. Schol. Hierbij kwam het huidige interieur tot stand met de trappen en Bruynzeeldeuren. In het rechter deel (414) werd in de winkel een insteek gemaakt, terwijl de balklagen in het pand op een andere hoogte werden verlegd. De onderste roederamen van de pui (melkmeisje) werden gewijzigd, waarbij in het onderste deel een grote glazen plaat zonder verdeling werd toegepast.

In de jaren vijftig van de 20^e eeuw was J. Velse, reparatieinrichting goud, zilver, uurwerken in dit pand gevestigd.