K
Kerkstraat 331, AmsterdamHet huis dat ooit een dubbelpand was, bestond niet meer toen wij eigenaar werden. Er stond alleen nog een onderstuk, zoals ook op de buurkavels. Wij konden een huis dat elders uit de stad weg moest hier herplaatsen. En zo is de gevelrij weer mooi aangeheeld.
Dit deel van de stad stond er in de jaren zeventig van de vorige eeuw, toen Stadsherstel begon met aankopen van panden in deze buurt, erg verloederd bij. Zo had men te maken met tippelprostitutie. Van de 13 bouwvallige panden die Stadsherstel in dit gebied aankocht, stonden er vier in de stutten en was van één alleen nog maar een onderstuk over. De oorlog had zijn desastreuze sporen achtergelaten. In de hongerwinter waren veel panden ontdaan van alle brandbare materialen, waardoor ná de oorlog sloop vaak de enige optie was. Als de panden vanzelf al niet ingestort waren. Vaak bleven er onderstukken staan. Soms werden er loodsjes van gemaakt, zoals in de Kerkstraat wel voorkwam. Ook dit pand en verschillende buurpanden waren verdwenen; er stond alleen nog een onderstuk.
Het perceel 331 bevindt zich tegenover de Amstelkerk dat in 1986 werd aangekocht en waarin wij sinds 1990 ons kantoor houden. Vóór de restauratie van dit pand hadden we al het hoekpand 65-67, en Kerkstraat 321 en 323 gerestaureerd. De loodsjes rechts van nummer 331 waren al gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Er stonden nog twee slechte panden in het rijtje, dit pand en het linker buurpand.
Een extra kostenpost
We konden deze twee panden onder gunstige aankoopvoorwaarden kopen maar toch was het moeilijk om het project rond te krijgen. Er stond namelijk geen monument dus een monumentensubsidie konden we niet krijgen. Daarnaast kwamen we er tijdens de restauratie van het buurpand achter dat het een zogenaamd dubbelhuis, een tweeling, met het buurpand was geweest. Dit bleek uit de puibalk, maar ook uit de overige balklagen, die ooit hebben doorgelopen. Deze ontdekking betekende dat er waarschijnlijk onder het onderstuk nog een souterrain zat zoals dat bij het buurpand ook het geval was.
Dit leverde geen winst op, maar juist een kostenpost want met de verkoper van het onderstuk was in 1991 overeengekomen dat het onderstuk, dat eigenlijk een doorgang was naar het binnenterrein waar hij zijn auto’s stalde, moest blijven. De kelder moest dus ontdaan worden van puin en de bodem moest doorbroken om de nieuwe heipalen in te kunnen brengen voor een nieuw te bouwen pand.
In een advertentie uit 1911 lezen we waar het huis vroeger uit bestond: een grote kelder, die apart verhuurd werd, 4 kamers, een keuken en een grote zolder.
De oplossing voor het plaatsen van een huis op deze plek werd geboden door een onverwachte omstandigheid. Van gemeentewege werden wij verzocht op te treden als herbouwer van monumenten die de ABN Bank in het nieuwbouwproject aan de Nieuwezijds Kolk om planmatige redenen niet kon inpassen en die daarom daar zouden worden afgebroken.
Als betrouwbare partner in restauraties in de binnenstad kon Stadsherstel in dit geval de patsstelling tussen ABN Amro en de gemeente doorbreken door zich bereid te verklaren de herbouw van de te demonteren panden op zich te nemen. Een van deze panden, de Dirk van Hasselssteeg 29, paste naadloos op het perceel 331 en door aanpassing van de onderpui kon naast een entreedeur voor de bovenwoning ook een garagedeur worden ingepast. Op de in splitlevel uitgevoerde bovenwoning werd een aantrekkelijke woning ontworpen.
De ABN Amro, een van onze aandeelhouders, schonk ons de bouwmaterialen van het pand in de Dirk van Hasselssteeg. En het huis met de kleine ojiefgevel van twee ramen breed kreeg één verdieping minder zodat het niet uit de toon zou vallen met haar belendingen.
Dick Meys was een cultuurliefhebber
In de top van dit pand is bij de voltooiing van de herbouw in 1995 een gevelsteen aangebracht ter herinnering aan dr. Th. A.J. Meys (1943-1995), commissaris van Stadsherstel, die bij een auto-ongeluk om het leven is gekomen. De afbeelding is een versierde meiboom. Het Kolkcomplex viel onder verantwoordelijkheid van Meys, bestuurder bij deze bank.
Daarnaast werd door de ABN Amro het Dick Meysfonds opgericht als eerbetoon aan de overleden bestuurder. Uit het fonds worden onderzoeken, publicaties en symposia georganiseerd die betrekking hebben op de verhouding tussen economie en cultuur. Dick Meys had een grote belangstelling voor kunst en cultuur. Vanaf 1984 tot aan zijn dood was hij voorzitter van de ABN Amro Kunststichting, die de kunstcollectie van de bank beheert.
De gevelsteen is gemaakt door het atelier Snoep & Vermeer.
Bronnen:
Archief Stadsherstel
Stadsarchief Amsterdam
Delpher
Aan dit project hebben meegewerkt:
Atelier Snoep & Vermeer
Dit project is mede mogelijk gemaakt door:
ABN Amro (Dick Meysfonds)