Met een typisch Surinaams balkon?

C

Costerstraat 62

Costerstraat 62, Paramaribo

Dit huis waarvan gezegd wordt dat het een koffiebranderij was is het tweede door Stadsherstel Suriname gerestaureerde huis in Paramaribo. In 2014 was het een bouwval maar het staat er nu weer netjes bij. Lees meer over de balkons die na 1821 in Suriname de huizen gingen verfraaien. Waar kwam dat architectuuronderdeel vandaan?

1908
Bouw huis
2014
Stadsherstel eigenaar
Nu
Woonhuismonument
Rol van Stadsherstel Suriname
Koffiebranderij?

Na het 1e pand aan de Julianastraat werd Stadsherstel Suriname in 2014 eigenaar van het tweede. Het was het zwaar vervallen woonhuis Costerstraat 62. Over het uit 1908 stammende gebouw is helaas niet veel bekend. Volgens oude buurtbewoners was er vroeger een koffiebranderij.

In 1903 kreeg de Costerstraat zijn naam, nadat de heer J.M.L Coster dit verzocht. Coster is een Joodse naam; de Costers woonden generaties lang in Suriname. J.M.L. Coster was jarenlang voorzitter van hulp in nood- en armenbestuur van de Nederlandsch Israëlitische Gemeente en eigenaar van een zaagmolen in de wijk Combe (Paramaribo).

Net als Amsterdam bezit Paramaribo weinig grote belangrijke monumenten. Je stuit er vooral op middenstands- en volkswoningen. De combinatie grotere gebouwen en kleinere houten woningen bepaalden eeuwenlang het karakter van de stad. De meeste van die kleinere panden zijn verdwenen, dat wat overbleef, staat er slecht bij. Stadsherstel hecht waarde aan het oorspronkelijke karakter van een stad, daarom heeft het vier van dit soort kleine woningen gered en gerestaureerd.

Rol van Stadsherstel Amsterdam
Leerlingbouwplaats

Stadsherstel Amsterdam heeft Stadsherstel Suriname helpen oprichten. Maar we hebben meer gedaan. Want net als in Nederland, dreigt in Suriname het restauratieambacht uit te sterven en zijn er jongeren die vroegtijdig hun school vaarwel zeggen. Voor sommigen van die jongeren past het werken in de bouw beter dan het zitten in de schoolbanken. In Nederland zijn verschillende organisaties bezig met deze groep jongeren en het opleiden van jongeren in de bouw.

Stadsherstel Amsterdam eist al jaren dat al haar restauratieprojecten als leerlingbouwplaats uitgevoerd worden. Op deze wijze krijgt het vak een nieuwe kans: de oudere ambachtsman kan zijn restauratievakwerk doorgegeven aan een jongere.

Bij Stadsherstel Suriname is een vergelijkend leerwerktraject opgezet. Dit was ook één van de pijlers van de tweede Twinning (de subsidie die Stadsherstel Amsterdam en Stadsherstel Suriname van het rij gekregen hebben voor hun samenwerking) aanvraag. Het opleiden van jongeren vraagt ook om leermeesters die niet alleen goed kunnen timmeren maar ook op een goede manier hun ervaring kunnen overbrengen. Onder het motto ‘teach the teacher’ kwamen twee ervaren Surinaamse uitvoerders naar Amsterdam om kennis te maken met Amsterdamse leerlingbouwplaatsen en om te zien welke rol Stadsherstel Amsterdam daarin heeft.

Architectuur
Het Surinaamse huis

Met Amerikaanse balkons

Paramaribo staat bekend om haar fraaie en sober afgewerkte, witte houten huizen. De kleine en grotere huizen zijn gebouwd volgens een eenvoudig vast grondpatroon. De unieke Surinaamse bouwstijl is gegroeid uit de vele invloeden van de kolonisten en buitenlandse bewoners. Je herkent de cottage sfeer van de Engelse kolonisten. Het dorpse, houten huis, de stadse, stenen stoepen en bordessen zijn afkomstig van de Hollanders. De symmetrie is ingebracht door de Fransen en het dakhuis met het halfronde raampje is een Duitse erfenis.

In de negentiende eeuw werden daar bovendien de grote balkons volgens de Noord Amerikaanse colonial style aan toegevoegd. Zo heeft het pand van Stadsherstel, aan de Costerstraat, ook zo’n balkon. Architectuurhistoricus Temminck Groll (1925- 2015) maakte een studie van het Surinaamse huis en concludeert dat het eigene niet is ontstaan door een gekopieerde optelsom, maar uit de wijze waarop lokale ambachtslieden de wensen van hun opdrachtgevers vertaalden.

Architectuur
Balkons

Naar ontwerp van stadsarchitect Johan Voigt

Voor 1821 hadden Surinaamse woningen geen balkons, wel hadden grote huizen een binnengalerij met bogen aan de voor- of achterkant van het huis. De eerste huiseigenaar die na de brand van 1821 zijn huis liet herbouwen, deed dit volgens een ontwerp van de jonge Surinaamse stadsarchitect Johan Voigt, die in Amerika had gestudeerd, had gereisd en bijzonder gecharmeerd was van de bouwstijl in de staat Louisiana.

Het huis kreeg een balkon, gedragen door zuilen. Omstreeks 1835 waren alle huizen aan de Waterkant herbouwd met een balkon gedragen door zuilen of pilaren. Een woning met een balkon werd een statussymbool. Bij de gewonere huizen zijn de stijlen van de balkons steeds vierkant met geprofileerde hoeken. Het basement –verbrede voetstuk- van de kolom is van steen en de consoles –uitspringende constructiedelen- zijn vaak mooi versierd zoals die van het Stadsherstelpand in de Costerstraat.

Meer informatie

Bronnen:
Archief Stadsherstel
Stadsarchief Amsterdam
Beeldbank Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed
Beeldbank Rijksmuseum
Delpher

Cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om uw gebruikerservaring te optimaliseren en het webverkeer te analyseren. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Lees meer over hoe wij cookies gebruiken. Als u akkoord gaat met ons gebruik van cookies, klikt u op "Ok, ik wil verder".
instellingen
Functionele cookies: deze cookies zijn nodig voor een goed werkende website
Analytische cookies: deze cookies worden gebruikt om statistieken van de website bij te houden. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Tevens wordt het laatste octet van het IP-adres automatisch gemaskeerd.