Restauratie Olympisch Huisje nadert voltooiing

In 2002 werd een onderdeel van het Olympisch stadion van de sloop gered door het over een afstand van circa 45 meter te verplaatsen. Dit huisje staat onder vele namen bekend: de Portierswoning, of het Portiershuisje zijn veel genoemd. Na de oplevering deed het huisje tijdens de Spelen van 1928 dienst als postkantoor. Deze bestemming heeft het niet lang behouden. Bij sportevenementen in het stadion werd het huisje later gebruikt om de uitzendingen voor de radio er te maken. Later is de familie Berger er permanent gaan wonen. De architect van het huisje was Jan Wils. Behalve het stadion en beide losse gebouwtjes ontwierp hij de Citroëngarages én de later aan het stadion gebouwde betonnen tribunes. De nieuwe gebruikers van het huisje, BreakOut events, willen de band met het stadion gaan herstellen.

Palen

De restauratie van het rijksmonument nadert het eind. In mei 2006 werd begonnen met de voorbereidingen voor de restauratie. De restauratie kon pas na zo’n lange tijd beginnen, omdat het nog niet zeker was dat het op de huidige plek kon blijven staan. Er waren nog plannen om een tunnelbaktracé te maken ten behoeve van het verkeer richting de westelijke ringweg. Voor de aanleg hiervan zou het huisje wellicht nog een keer verplaatst moeten worden. Pas nadat door het stadsdeel was vastgesteld dat het huisje op deze plek kon blijven staan werd het in erfpacht uitgegeven en kon de restauratie beginnen. Bij (en ten behoeve van) de verplaatsing in 2002 was al een nieuwe betonvloer onder het huisje gemaakt, met sparingen waarin de funderingspalen konden worden getrokken. Dit was één van de eerste handelingen in het restauratieproces. Het palenplan en al het contructieve werk werd bekend door Van Rossum.

Gevelherstel

Daarna werd beginnen met het uithakken van het voegwerk en het reinigen van de gevels. Omdat het huisje als postkantoor was gebouwd, in een tijd dat arbeid wel goedkoop was, maar materiaal heel duur, is het waarschijnlijk bij de bouw niet van een voeg voorzien. Het metselwerk was als het ware vlak gestreken, wordt vermoed. Toen het huisje echter als woning in gebruik werd genomen, ontstonden er vochtproblemen, waarvan men moet hebben gedacht dat het van buiten kwam (regenwater). Er werd een voeg toegevoegd, in een vlak met de bakstenen (platvol). Hierna is op veel plekken de gevel ook nog voorzien van een laag bitumen. Dat de vochtproblemen in het huisje waarschijnlijk gewoon van binnen kwamen, door condens van de adem en zweet van de bewoners, hebben ze waarschijnlijk nooit ingezien. In plaats van goed te ventileren heeft men later ook nog extra wanden aan de binnenkant van de muren gemaakt om de vochtproblemen eindelijk de baas te kunnen worden. Deze voorzetwandjes waren zo weg, maar het uitslijpen van de voegen en het verwijderen van de bitumen is een hels karwij geweest. Het moest natuurlijk ook op een manier gebeuren die niet te belastend is voor het milieu. Ook werden in de gevels de lateien bloot gelegd. Waar roestvorming was werden de lateien vervangen of ontroest en versterkt. Hierna werden de houten balklagen geïnspecteerd en waar nodig versterkt.

De Stijl

Intussen werden in de werkplaats van JC Nieuwenhuizen bv de nieuwe ramen en kozijnen al gemaakt. Met het plaatsen van de raampartijen zal het huisje weer de herkenbaarheid van dit werk van architect Jan Wils terugkrijgen. Hoewel het Olympisch Stadion wordt gerekend tot de stroming van de Amsterdamse School doet de roedeverdeling van deze ramen sterk denken aan werken van Piet Mondriaan of de stroming “De Stijl”. Architect Wils was al sinds de oprichting in 1917 bij deze stroming aangesloten. Met het ontwerp van het stadion won de architect overigens een gouden Olympische medaille in de discipline kunstcompetitie.

Inmiddels nadert het door CASA Architecten uitgedachte restauratieplan haar voltooiing. Uit het door hen uitgevoerde bouwhistorisch onderzoek is een kleurenadvies gekomen om de oorspronkelijke kleuren zoveel mogelijk terug te kunnen brengen. De indeling van het huisje is in beperkte mate aangepast, zodat het optimaal bruikbaar is voor zowel een kantoor als voor het houden bijeenkomsten. Ook zullen er bijvoorbeeld exposities worden gehouden zodat dit rijksmonument straks ook voor publiek toegankelijk wordt.