Dendrochronologisch onderzoek bevestigt de ouderdom van Raamsteeg 6

Dinsdagmiddag 7 december is door Bureau Monumenten & Archeologie van de gemeente Amsterdam dendrochronologisch onderzoek gedaan in Raamsteeg 6. Onder barre omstandigheden boorden Gabri van Tussenbroek en Dik de Roon van BMA in de 17e-eeuwse balken om bruikbare stukjes hout te krijgen. De monsters werden voor analyse opgestuurd naar een gespecialiseerd instituut in Berlijn en bevestigen de voorlopige conclusies van BMA.

Aan de hand van de consoles van de balken konden de onderzoekers al een globale datering van voor- en achterhuis maken. Op het eerste gezicht zijn beide gebouwd in het tweede kwart van de 17e eeuw. Door het dendrochronologisch onderzoek leverde een preciezere datering op. Het achterhuis is rond 1635 gebouwd, het voorhuis vermoedelijk kort na het midden van de 17e eeuw. Hier kunt u een korte samenvating van het onderzoek lezen.

Verder waren beide onderzoekers het er over eens dat voor- en achterhuis aan het einde van de 18e of in het begin van de 19e eeuw een verbouwing hebben ondergaan. De ramen op de eerste verdieping in de 17e-eeuwse gevel lijken uit die tijd afkomstig en op deze verdieping bevindt zich in het voorhuis nog een schouwboezem met Lodewijk XVI-versiering. Ook is aan het rookkanaal in het achterhuis te zien dat dit in later tijd is vervangen.

Met dendrochronologisch of jaarringonderzoek kunnen houten voorwerpen gedateerd worden aan de hand van de groeiringen die in het hout aanwezig zijn. Een boom groeit door steeds nieuwe ringen rondom zijn stam te maken. Afhankelijk van het weer en de klimatologische omstandigheden waarin de boom groeit, wordt zo’n groeiring dikker of dunner.

Dus elk jaar levert jaarringen op met een eigen dikte en elke streek heeft bomen met een eigen jaarringstructuur. Door het verschil tussen de ringen is het mogelijk globaal te bepalen waar de boom heeft gestaan. Zo vertonen bomen uit het zuiden van Duitsland een heel ander patroon dan bomen uit Noorwegen of Polen. Nadat is vastgesteld uit welk herkomstgebied de individuele boom afkomstig is, kan – indien het spinthout met wankant aanwezig is – ook het kapjaar van de boom worden bepaald. Zo ook met de bomen waarvan de balken in de Amsterdamse huizen gemaakt zijn. De dendrochronologische methode is in het begin van de 20ste eeuw ontwikkeld en men kan ondertussen bomen dateren tot circa 8000 jaar geleden.