Behoud in zicht voor vervallen buurtboerderij Fronik

Vier organisaties zetten zich volledig in om het woon- en zorgplan voor de Fronik Buurtboerderij in Zaanstad te realiseren. Daarmee komt behoud voor deze unieke hooihuisboerderij dichterbij. In mei won het plan al de prijs voor het Noord-Hollands Provinciaal Herbestemmingsproject van het jaar.

De Stichting Fronik Buurtboerderij, Stadsherstel Amsterdam, De Heeren van Zorg en gemeente Zaanstad hebben de handen ineengeslagen om het woon- en zorgplan voor de Fronik Buurtboerderij te realiseren. Daarmee krijgt het buurtinitiatief om de boerderij te behouden én de wens van de gemeenteraad deze hoeve tot monument te maken groen licht. 

Laatste bewoner

De Fronik boerderij aan de Westzanerdijk 150 is vernoemd naar zijn laatste bewoner de veeboer Pieter Fronik die hier met zij gezin woonde. Wanneer de boerderij gebouwd is weten we nog niet maar aangenomen wordt dat de Westzanerdijk het eerste bewoond was in Westzaandam. Er wordt zelfs gezegd dat het net zo oud als Zaandam zelf is, 13e-eeuws dus. 

De Westzanerdijk is een Zeedijk, onderdeel van de Noorder IJ- en Zeedijken en als zodanig beschermd als provinciaal monument.

Kenmerken van een hooihuisboerderij

Een hooihuisboerderij is een regionale variant van de stolpboerderij die zich kenmerkt door het weglaten van de zijbeuken of een deel ervan. Het is kenmerkend voor het gebied ten noorden van Amsterdam. Het hooihuis ook wel kaakberg genoemd is vastgebouwd aan de stal en boerderij en het geheel wordt een hooihuisboerderij genoemd.

Wat zegt de monumentenbeschrijving

Volgens de monumentenbeschrijving is de authentieke hooihuisboerderij met T-vormige plattegrond zeldzaam. Het heeft ook een hoog ensemble en situationele waarde. Het pand vormt de grens van stedelijke bebouwing naar het agrarische veenweidegebied. Het is een van de laatst bewaard gebleven boerderijen die verwijst naar het agrarische verleden en de geschiedenis van de ontginning van de polder. En daarom voor Stadsherstel en de andere drie partijen zeer het behouden waard. Onlangs zijn wij begonnen met de fondsenwerving voor dit project zodat we hopelijk in 2018 kunnen starten met de restauratie. 

Beste herbestemmingsproject van 2017 van Noord-Holland

De Fronik boerderij is uitgekozen tot meest markante herbestemmingsproject van Noord-Holland. De prijs bestaat uit een inspanning van het steunpunt monumenten en archeologie, die onder meer bestaat uit het organiseren van een dag op de Fronik boerderij. Een dag waarbij allerlei relevante partijen worden uitgenodigd. Bij de Fronikboerderij is er vooral behoefte aan geld voor de restauratie en aankoop van het zeer vervallen pand.  

Uniek maatschappelijk initiatief

Wethouder actief burgerschap Rita Visscher-Noordzij vindt deze uitkomst een prachtvoorbeeld van succesvolle burgerparticipatie. ”Fronik is een uniek maatschappelijk initiatief: een buurtboerderij op een prachtige locatie die woonruimte gaat bieden aan mensen met een autistische beperking. Een initiatief dat daarnaast ruimte biedt aan dagbestedingsactiviteiten voor verschillende doelgroepen en verbindingen legt tussen buurtbewoners. De samenwerking tussen de verschillende instellingen op het terrein van zorg, welzijn en cultuur versterken elkaar. Het traject was lang en soms ingewikkeld, maar door de inspanningen van de verschillende partijen is de uitvoering in zicht.”

Ontmoeten

Initiatiefnemer en de drijvende kracht achter het plan, Stichting Fronik Buurtboerderij, wil de oude boerderij op de grens van stad en natuur behouden als plek voor ontmoeting en rust. Voorzitter Edwin Herzberg: ”Na een lange periode van overleggen is het nu zo ver. Deze bijzondere plek blijft door dit plan voor de buurt behouden. De dieren en de buurtactiviteiten blijven bestaan en daar zijn we heel erg blij mee! Verder kunnen we nu de plannen voor dagbesteding, boerderijwinkel en dagcafé in de Fronik boerderij verder ontwikkelen. Dat doen we samen met buurt- en stadsbewoners, bedrijven en zorginstellingen als de Prinsenstichting en De Heeren van Zorg. Bewoners van de boerderij, mensen uit de buurt en de stad en mensen uit dagbesteding ontmoeten elkaar in de prachtige, gerestaureerde setting. Een uniek concept waarbij alle partijen elkaar aanvullen. Samen iets bereiken, daar ging het ons om. En dat is gelukt.”

Wonen

In de boerderij worden door Stadsherstel Amsterdam negen woningen gerealiseerd die geschikt zijn voor cliënten met autisme. Adjunct-directeur Michiel van der Burght: ”Wij gaan de 19e-eeuwse hooihuisboerderij restaureren. Daardoor helpen wij een mooi buurtinitiatief tot uiting te komen. De zorg voor deze cliënten zal worden verleend door De Heeren van Zorg, een partner waarmee we ook bij de Zaandijkerkerk goede ervaringen hebben opgedaan. Samen ontwikkelen we de Fronik tot een prachtlocatie.”

Lees meer over het buurtinitiatief op fronikboerderij.nl