Neon Ensemble - Concert voor Oekraïne

Muziek

Agenda Neon Ensemble

Het Neon Ensemble o.l.v. Bas Bijvoet speelt Lysenko, Rachmaninov en Tsjaikovski.

Dit voorjaar geeft het Neon Ensemble o.l.v. Bas Bijvoet vier concerten, opgedragen aan de slachtoffers van de oorlog
in Oekraïne. Op het programma staan naast de Vijfde Symfonie van Tsjaikovski ook de Ouverture Taras Bulba van de
Oekraïense componist Mykola Lysenko en het tweede pianoconcert van Rachmaninov met de Oekraïense pianiste
Oksana Pavlova.
De leden van het Neon Ensemble hebben elkaar leren kennen tijdens de tournees van het Nederlands Studenten
Orkest. De circa 70 orkestleden spelen al ruim twintig jaar samen onder leiding van dirigent Bas Bijvoet. Het Neon
Ensemble treedt jaarlijks op in Amsterdam en omstreken, en heeft internationale tournees gemaakt naar onder meer
Italië en Frankrijk.
Alle musici van het orkest zijn diep geschokt door de ontwikkelingen in Oekraïne. We spreken onze steun uit aan allen
die lijden onder het oorlogsgeweld en dragen dit concert daarom aan hen op. Wellicht roept het spelen van Russische
componisten bij een concert voor Oekraïne vragen op. Wij vinden het belangrijk om onafhankelijke en individuele
kunstenaars uit heden en verleden niet te cancelen maar te blijven steunen. Ook is het een expliciete wens van soliste
Oksana, zelf op dit moment voortvluchtig uit Oekraïne, om juist in deze tijd wél Rachmaninov te spelen. Muziek gaat
over de geografische grenzen heen. Muziek is universeel. Muziek verbindt.

Programma
Mykola Vitalijovijtsj Lysenko – Ouverture Taras Bulba
Sergei Rachmaninov – Pianoconcert nr. 2 (solist: Oksana Pavlova)
Pjotr Iljitsj Tsjaikovski – Symfonie nr. 5

Lysenko wordt beschouwd als de Oekraïense componist bij uitstek, omdat hij veel nadruk legde op gebruik van de
Oekraïense taal en Oekraïense volksmuziek in zijn composities. Daarmee past hij in een laat-negentiende eeuwse
nationalistische trend die je ook aantreft bij bv Grieg, Smetana en Dvorak. De opera Taras Bulba, gebaseerd op een
novelle van Gogol, handelt over een kozak die zijn eigen zoon vermoordt nadat die is overgelopen in de strijd tegen
de Polen. De première van de opera vond plaats in 1924, 12 jaar na Lysenko’s dood. Maar al kort na de voltooiing in
1891 speelde hij de opera voor Tsjaikovski door, die er gefascineerd naar luisterde en met name gegrepen was door de
passages met typsich Oekraïense elementen.

Als gevolg van de zeer slechte kritieken op zijn eerste symfonie in 1897 verkeerde Rachmaninov in een lange, nonproductieve
periode van depressiviteit. Bij gebrek aan verbetering gaat Rachmaninov uiteindelijk in behandeling bij de
psychiater Nikolaj Vladimirovitsj Dahl, waar hij onder meer een hypnosebehandeling ondergaat. De therapie slaagde
erin Rachmaninovs eigenwaarde en creativiteit terug te halen en in de herfst van 1900 begint hij te werken aan een
tweede pianoconcert. Al gauw heeft hij het tweede (Adagio sostenuto) en derde deel (Allegro scherzando) afgerond
en het stuk gaat als zodanig in Moskou op 2 december 1900 in première met hemzelf als solist en zijn neef Aleksandr
Ziloti als dirigent. Het stuk werd bijzonder goed ontvangen. Rachmaninov werkte aan een eerste deel (Moderato) en
op 21 april 1901 was het manuscript van het volledige pianoconcert afgerond. Als dank droeg Rachmaninov het op
aan Nikolaj Dahl. Het tweede pianoconcert beleefde op 27 oktober een tweede première (eveneens onder leiding van
Ziloti en met Rachmaninov aan de piano). De critici waren zeer lovend en Rachmaninov vierde grootse triomfen in
Europa en Amerika.
Het Neon Ensemble o.l.v. Bas Bijvoet speelt Lysenko, Rachmaninov en Tsjaikovski

Tsjaikovski voltooide zijn Vijfde Symfonie in 1888. In november van dat jaar werd zij voor het eerst gespeeld in Sint-
Petersburg. Net als de Vierde Symfonie heeft ook deze symfonie een cyclische structuur; het hoofdthema keert in alle
vier delen terug, zij het steeds in een andere gedaante. Aanvankelijk lijken we een rouwstoet te horen, maar in de
loop van de symfonie verandert het karakter geleidelijk naar een overwinningsmars. Tussendoor klinkt een romantisch
andante met een prachtige hoornsolo en een wals met een twist. De Vijfde Symfonie is een van Tsjaikovski’s
populairste werken geworden. In oktober 1941 speelde het Leningrad Filharmonisch Orkest een memorabele
uitvoering tijdens het beleg van Leningrad. Tijdens de uitvoering die live werd uitgezonden naar Londen, begonnen de
bommen te vallen in de stad, maar de uitvoering kon tot het eind worden afgemaakt.

Cookie toestemming
Wij gebruiken cookies om uw gebruikerservaring te optimaliseren en het webverkeer te analyseren. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Lees meer over hoe wij cookies gebruiken. Als u akkoord gaat met ons gebruik van cookies, klikt u op "Ok, ik wil verder".
instellingen
Functionele cookies: deze cookies zijn nodig voor een goed werkende website
Analytische cookies: deze cookies worden gebruikt om statistieken van de website bij te houden. De analytische cookies zijn volledig geanonimiseerd en worden niet gedeeld. Tevens wordt het laatste octet van het IP-adres automatisch gemaskeerd.