Unieke plafondschildering van Martin Monnickendam geschonken aan Stadsherstel

Op dinsdag 28 oktober vond de overdracht plaats van een bijzondere plafondschildering van Martin Monnickendam (1874-1943). De Stichting Vrienden van de schilder Martin Monnickendam schonk het doek aan Stadsherstel. De plafondschildering uit 1925 hangt nu  in het pand Keizersgracht 695-697.

Restauratie

Decennialang lag de vijftien vierkante meter grote plafondschildering op de vochtige zolder van een boerderijtje op de Veluwe. Strak opgerold tot een pakketje van slechts 23 centimeter dik en gehuld in plastic. In die plastic verpakking lagen bijna meer losse verfdelen dan dat er nog op het doek zaten. Eigenlijk moest het werk als verloren worden beschouwd. Toch verdiende het doek een tweede leven. De stichting wendde zich tot de bekende restaurator Hetty van Eeghen die de schildering na een restauratieproces van ruim vier jaar in haar oude glorie herstelde en zo van de ondergang redde.

De schildering is overgedragen aan Stadsherstel, eigenaar van de panden aan de Keizersgracht. De monumentale panden – waarin veel historische interieuronderdelen – werden twintig jaar geleden geheel gerestaureerd. Er hangen al veel werken van Monnickendam. De plafondschildering is een prachtige aanvulling op de collectie. Het stuk werd geplaatst door de firma Rescura.

‘Dans’ als thema

Centraal thema in het kunstwerk is de dans. We zien westerse danseressen, nachtclubdanseressen, een Javaanse en een Thaise danser. De flamenco, een Afrikaanse krijgsdans, een ballet en de charleston zijn eveneens afgebeeld. Het kleurrijke doek bruist van vitaliteit en levensvreugde. Het is oorspronkelijk gemaakt voor het huis van de schilder, Stadhouderskade 92.

Martin Monnickendam

De schilder Martin Monnickendam kreeg zijn opleiding aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten. Hij woonde en werkte in Amsterdam. De tijdens zijn leven zo gevierde kunstenaar koos als onderwerpen vaak Amsterdamse taferelen en stadsgezichten. Zijn vele reizen – onder andere naar Italië, Duitsland en Frankrijk – legde hij eveneens in beeld vast. Hij was bovendien een veel gevraagde illustrator voor dag- en weekbladen. Opvallend in zijn werk is het voor die tijd felle kleurgebruik.

Monnickendam ontving talloze onderscheidingen uit binnen- en buitenland en had over de hele wereld tentoonstellingen. Zijn naam werd in één adem genoemd met succesvolle tijdgenoten als Jan Sluijters en Kees Maks. Monnickendam liet een omvangrijk en indrukwekkend oeuvre na.

Stichting Vrienden van de schilder Martin Monnickendam

Het werk van Monnickendam raakte na de oorlog in de vergetelheid en dreigde verloren te gaan. In 1973 kwam het onder beheer van de ‘Stichting Vrienden van de schilder Martin Monnickendam’. Met grote voortvarendheid werd het werk en het archief van de schilder van de ondergang gered.

Monnickendamjaar

Het jaar 2009 wordt het Monnickendamjaar. Toonaangevende Amsterdamse culturele instellingen als het Rijksmuseum, het Stadsarchief Amsterdam, het Amsterdams Historisch Museum, het Joods Historisch Museum en Artis zullen met tentoonstellingen aandacht aan de schilder besteden. Bovendien wordt een omvangrijk deel van de collectie door de stichting aan de musea geschonken en zullen diverse publicaties verschijnen.

Tentoonstelling ‘Italiaanse pastels’ in de Amstelkerk

In februari 2009 organiseert Stadsherstel in samenwerking met de Stichting Vrienden van de schilder Martin Monnickendam een expositie van diens Italiaanse pastels. De schilder was tussen 1929 en 1938 vijf keer in Italië. Hier heeft hij een groot aantal kleurrijke tekeningen gemaakt, waarvan de 150 mooiste in de Amstelkerk zullen worden ten toon gesteld.